అరణ్యకాండము - సర్గము 1
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ప్రథమః సర్గః |౩-౧|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
ప్రవిశ్య తు మహారణ్యం దణ్డకారణ్యం ఆత్మవాన్ |
రామో దదర్శ దుర్ధర్ష తాపస ఆశ్రమ మణ్డలం |౩-౧-౧|
కుశ చీర పరిక్షిప్తం బ్రాహ్మ్యా లక్ష్మ్యా సమావృతం |
యథా ప్రదీప్తం దుర్దర్శం గగనే సూర్య మణ్డలం |౩-౧-౨|
శరణ్యం సర్వ భూతానాం సు సంమృష్ట అజిరం సదా |
మృగైః బహుభిః ఆకీర్ణం పక్షి సంఘైః సమావృతం |౩-౧-౩|
పూజితం చ ఉపనృత్తం చ నిత్యం అప్సరసాం గణైః |
విశాలైః అగ్ని శరణైః స్రుక్ భాణ్డైః అజినైః కుశైః |౩-౧-౪|
సమిద్భిః తోయ కలశైః ఫల మూలైః చ శోభితం |
ఆరణ్యైః చ మహా వృక్షైః పుణ్యైః స్వాదు ఫలైర్ వృతం |౩-౧-౫|
బలి హోమ అర్చితం పుణ్యం బ్రహ్మ ఘోష నినాదితం |
పుష్పైః చ అన్యైః పరిక్షిప్తం పద్మిన్యా చ స పద్మయా |౩-౧-౬|
ఫలమూల అశనైః దాంతైః చీర కృష్ణాజిన అంబరైః |
సూర్య వైశ్వానర ఆభైః చ పురాణైః మునిభిర్ యుతం |౩-౧-౭|
పుణ్యైః చ నియత ఆహారైః శోభితం పరమ ఋషిభిః |
తత్ బ్రహ్మ భవన ప్రఖ్యం బ్రహ్మ ఘోష నినాదితం |౩-౧-౮|
బ్రహ్మ విద్భిః మహా భాగైః బ్రాహ్మణైః ఉపశోభితం |
తత్ దృష్ట్వా రాఘవః శ్రీమాన్ తాపస ఆశ్రమ మణ్డలం |౩-౧-౯|
అభ్యగచ్ఛత్ మహాతేజా విజ్యం కృత్వా మహద్ ధనుః |
దివ్య జ్ఞాన ఉపపన్నాః తే రామం దృష్ట్వా మహర్షయః |౩-౧-౧౦|
అభిజగ్ముః తదా ప్రీతా వైదేహీం చ యశస్వినీం |
తే తు సోమం ఇవ ఉద్యంతం దృష్ట్వా వై ధర్మచారిణం |౩-౧-౧౧|
లక్ష్మణం చ ఏవ దృష్ట్వా తు వైదేహీం చ యశశ్వినీం |
మఙ్గలాని ప్రయుఞ్జానాః ప్రత్యగృహ్ణాన్ దృఢ వ్రతాః |౩-౧-౧౨|
రూప సంహననం లక్ష్మీం సౌకుమార్యం సువేషతాం |
దదృశుర్ విస్మిత ఆకారా రామస్య వన వాసినః |౩-౧-౧౩|
వైదేహీం లక్ష్మణం రామం నేత్రైర్ అనిమిషైర్ ఇవ |
ఆశ్చర్య భూతాన్ దదృశుః సర్వే తే వన వాసినః |౩-౧-౧౪|
అత్ర ఏనం హి మహాభాగాః సర్వ భూత హితే రతాః |
అతిథిం పర్ణశాలాయాం రాఘవం సంన్యవేశయన్ |౩-౧-౧౫|
తతో రామస్య సత్కృత్య విధినా పావక ఉపమాః |
ఆజహ్రుః తే మహాభాగాః సలిలం ధర్మచారిణః |౩-౧-౧౬|
మంగలాని ప్రయుఞ్జానా ముదా పరమయా యుతా |
మూలం పుష్పం ఫలం సర్వం ఆశ్రమం చ మహాత్మనః |౩-౧-౧౭|
నివేదయీత్వా ధర్మజ్ఞాః తే తు ప్రాంజలయోఽబ్రువన్ |
ధర్మపాలో జనస్య అస్య శరణ్యః చ మహాయశాః |౩-౧-౧౮|
పూజనీయః చ మాన్యః చ రాజా దణ్డధరో గురుః |
ఇంద్రస్య ఏవ చతుర్భాగః ప్రజా రక్షతి రాఘవ |౩-౧-౧౯|
రాజా తస్మాద్ వరాన్ భోగాన్ రమ్యాన్ భుఙ్క్తే నమస్కృతః |
తే వయం భవతా రక్ష్యా భవద్ విషయ వాసినః |
నగరస్థో వనస్థో వా త్వం నః రాజా జనేశ్వరః |౩-౧-౨౦|
న్యస్త దణ్డా వయం రాజన్ జిత క్రోధా జితేంద్రియాః |
రక్షణీయాః త్వయా శశ్వద్ గర్భ భూతాః తపోధనాః |౩-౧-౨౧|
ఏవం ఉక్త్వా ఫలైర్ మూలైః పుష్పైర్ అన్యైః చ రాఘవం |
వన్యైః చ వివిధ ఆహారైః స లక్ష్మణం అపూజయన్ |౩-౧-౨౨|
తథాఽన్యే తాపసాః సిద్ధా రామం వైశ్వానర ఉపమాః |
న్యాయ వృత్తా యథా న్యాయం తర్పయామాసుర్ ఈశ్వరం |౩-౧-౨౩|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ప్రథమః సర్గః |౩-౧|