అయోధ్యాకాండము - సర్గము 97
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
సుసమ్రబ్ధం తు సౌమిత్రిం లక్ష్మణం క్రొధ మూర్చితం |
రామహ్ తు పరిసాంత్వ్య అథ వచనం చ ఇదం అబ్రవీత్ || 2-97-1
కిం అత్ర ధనుషా కార్యం అసినా వా సచర్మణా |
మహా ఇష్వాసె మహా ప్రాజ్ఞె భరతె స్వయం ఆగతె || 2-97-2
పితుస్సత్యం ప్రతిష్రుత్య హత్వా భరతమాగతం |
కిం కరిశ్యామి రాజ్యెన సాపవాదెన లక్శ్మణ || 2-97-3
యద్ద్రవ్యం బాందవానాం వా మిత్రాణాం వాక్శయె భవత్ |
నాహం తప్త్ప్రతిగృ్ఇహ్ణీయాం భక్శాన్విశకృ్ఇతానివ 2-97-4
ధర్మమర్థం చ కామం చ పృ్ఇథివీం చాపి లక్శణ |
ఇచ్చ్హామి భవతామర్థె ఎతత్ ప్రతిషృ్ఇణొమి తె || 2-97-5
భ్రాతృ్ఈణాం సంగ్రహార్థం చ సుఖార్థం చాపి లక్శ్మణ |
రాజ్యమప్యహమిచ్చ్హామి సత్యెనాయుధమాలభె || 2-97-6
నెయం మమ మహీ సౌమ్య దుర్లభా సాగరాంబరా |
న హీచ్చ్హెయమధర్మెణ షక్రత్వమపి లక్శ్మణ || 2-97-7
యద్వినా భరతం త్వాం చ షత్రుఘ్నం చాపి మానద |
భవెన్మమ సుఖం కించిద్భస్మ తత్కురుతాం షిఖీ || 2-97-8
మన్యె.అహమాగతొ.అయెధ్యాం భరతొ భ్రాతృ్ఇవత్సలహ్ |
మమ ప్రాణాత్ర్పియతరహ్ కులధర్మమనుస్మరన్ || 2-97-9
ష్రుత్వా ప్రవ్రాజితం మాం హి జటావల్కలధారిణం |
జానక్యాసహితం వీర త్వయా చ పురుశర్శభ || 2-97-10
స్నెహెనాక్రాంతహృ్ఇదయహ్ షికెనాకులితెంద్రియహ్ |
ద్రశ్టుమభ్యాగతొ హ్యెశ భరతొ నాన్యథ.అ.అగతహ్ || 2-97-11
అంబాం చ కైకయీం రుశ్య పరుశం చాప్రియం వదన్ |
ప్రసాద్య పితరం స్రీమాన్ రాజ్యం మె దాతుమాగతహ్ || 2-97-12
ప్రాప్త కాలం యద్ ఎషొ అస్మాన్ భరతొ ద్రష్టుం ఇగ్చ్ఛతి |
అస్మాసు మనసా అప్య్ ఎష న అహితం కించిద్ ఆచరెత్ || 2-97-13
విప్రియం కృ్ఇత పూర్వం తె భరతెన కదా న కిం |
ఈదృ్ఇషం వా భయం తె అద్య భరతం యొ అత్ర షంకసె || 2-97-14
న హి తె నిష్ఠురం వాచ్యొ భరతొ న అప్రియం వచహ్ |
అహం హ్య్ అప్రియం ఉక్తహ్ స్యాం భరతస్య అప్రియె కృ్ఇతె || 2-97-15
కథం ను పుత్రాహ్ పితరం హన్యుహ్ కస్యాంచిద్ ఆపది |
భ్రాతా వా భ్రాతరం హన్యాత్ సౌమిత్రె ప్రాణం ఆత్మనహ్ || 2-97-16
యది రాజ్యస్య హెతొహ్ త్వం ఇమాం వాచం ప్రభాషసె |
వక్ష్యామి భరతం దృ్ఇష్ట్వా రాజ్యం అస్మై ప్రదీయతాం || 2-97-17
ఉచ్యమానొ హి భరతొ మయా లక్ష్మణ తత్త్వతహ్ |
రాజ్యం అస్మై ప్రయగ్చ్ఛ ఇతి బాఢం ఇత్య్ ఎవ వక్ష్యతి || 2-97-18
తథా ఉక్తొ ధర్మ షీలెన భ్రాత్రా తస్య హితె రతహ్ |
లక్ష్మణహ్ ప్రవివెష ఇవ స్వాని గాత్రాణి లజ్జయా || 2-97-19
తద్వాక్యం లక్శ్మణహ్ ష్రుత్వా వ్రీషితహ్ ప్రత్యువాచ హ |
త్వ మన్యె ద్రశ్టుమాయాతహ్ పితా దషరథహ్ స్వయం || 2-97-20
వ్రీడితం లక్ష్మణం దృ్ఇష్ట్వా రాఘవహ్ ప్రత్యువాచ హ |
ఎష మన్యె మహా బాహుర్ ఇహ అస్మాన్ ద్రష్టుం ఆగతహ్ || 2-97-21
అథవా నౌ ధ్రువం మన్యె మన్యమానహ్ సుఖొచితౌ |
వన వాసం అనుధ్యాయ గృ్ఇహాయ ప్రతినెష్యతి || 2-97-22
ఇమాం వా అప్య్ ఎష వైదెహీం అత్యంత సుఖ సెవినీం |
ఎతౌ తౌ సంప్రకాషెతె గొత్రవంతౌ మనొ రమౌ || 2-97-23
ఎతౌ తౌ సంప్రకాషెతె గొత్రవంతౌ మనొరమౌ |
వాయు వెగ సమౌ వీర జవనౌ తురగ ఉత్తమౌ || 2-97-24
స ఎష సుమహా కాయహ్ కంపతె వాహినీ ముఖె |
నాగహ్ షత్రుంజయొ నామ వృ్ఇద్ధహ్ తాతస్య ధీమతహ్ || 2-97-25
న తు పష్యామి తచ్చ్హత్రం పాణ్డరం లొకసత్కృ్ఈం |
పితుర్దివ్యం మహాబాహొ సంషయొ భవతీహ మె 2-97-26
వృ్ఇక్శాగ్రాదవరొహ త్వం కురు లక్శ్మ్మణ మద్వచహ్ |
ఇతీవ రామొ ధర్మాత్మా సౌమిత్రిం తమువాచ హ || 2-97-27
అవతీర్య తు సాల అగ్రాత్ తస్మాత్ స సమితిం జయహ్ |
లక్ష్మణహ్ ప్రాంజలిర్ భూత్వా తస్థౌ రామస్య పార్ష్వతహ్ || 2-97-28
భరతెన అథ సందిష్టా సమ్మర్దొ న భవెద్ ఇతి |
సమంతాత్ తస్య షైలస్య సెనా వాసం అకల్పయత్ || 2-97-29
అధ్యర్ధం ఇష్క్వాకు చమూర్ యొజనం పర్వతస్య సా |
పార్ష్వె న్యవిషద్ ఆవృ్ఇత్య గజ వాజి రథ ఆకులా || 2-97-30
సా చిత్ర కూటె భరతెన సెనా |
ధర్మం పురహ్ కృ్ఇత్య విధూయ దర్పం |
ప్రసాదన అర్థం రఘు నందనస్య |
విరొచతె నీతిమతా ప్రణీతా || 2-97-31