అయోధ్యాకాండము - సర్గము 83
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే త్ర్యశీతితమః సర్గః |౨-౮౩|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
తతః సముత్థితః కాల్యం ఆస్థాయ స్యందన ఉత్తమం |
ప్రయయౌ భరతః శీఘ్రం రామ దర్శన కాంక్షయా |౨-౮౩-౧|
అగ్రతః ప్రయయుస్ తస్య సర్వే మంత్రి పురోధసః |
అధిరుహ్య హయైః యుక్తాన్ రథాన్ సూర్య రథ ఉపమాన్ |౨-౮౩-౨|
నవ నాగ సహస్రాణి కల్పితాని యథా విధి |
అన్వయుర్ భరతం యాంతం ఇక్ష్వాకు కుల నందనం |౨-౮౩-౩|
షష్ఠీ రథ సహస్రాణి ధన్వినో వివిధ ఆయుధాః |
అన్వయుర్ భరతం యాంతం రాజ పుత్రం యశస్వినం |౨-౮౩-౪|
శతం సహస్రాణి అశ్వానాం సమారూఢాని రాఘవం |
అన్వయుర్ భరతం యాంతం రాజ పుత్రం యశస్వినం |౨-౮౩-౫|
కైకేయీ చ సుమిత్రా చ కౌసల్యా చ యశస్వినీ |
రామ ఆనయన సమ్హృష్టా యయుర్ యానేన భాస్వతా |౨-౮౩-౬|
ప్రయాతాః చ ఆర్య సంఘాతా రామం ద్రష్టుం సలక్ష్మణం |
తస్య ఏవ చ కథాః చిత్రాః కుర్వాణా హృష్ట మానసాః |౨-౮౩-౭|
మేఘ శ్యామం మహా బాహుం స్థిర సత్త్వం దృఢ వ్రతం |
కదా ద్రక్ష్యామహే రామం జగతః శోక నాశనం |౨-౮౩-౮|
దృష్టాఎవ హి నః శోకం అపనేష్యతి రాఘవః |
తమః సర్వస్య లోకస్య సముద్యన్న్ ఇవ భాస్కరః |౨-౮౩-౯|
ఇతి ఏవం కథయంతః తే సంప్రహృష్టాః కథాః శుభాః |
పరిష్వజానాః చ అన్యోన్యం యయుర్ నాగరికాః తదా |౨-౮౩-౧౦|
యే చ తత్ర అపరే సర్వే సమ్మతా యే చ నైగమాః |
రామం ప్రతి యయుర్ హృష్టాః సర్వాః ప్రకృతయః తదా |౨-౮౩-౧౧|
మణి కారాః చ యే కేచిత్ కుంభ కారాః చ శోభనాః |
సూత్ర కర్మ కృతః చైవ యే చ శస్త్ర ఉపజీవినః |౨-౮౩-౧౨|
మాయూరకాః క్రాకచికా రోచకా వేధకాః తథా |
దంత కారాః సుధా కారాః తథా గంధ ఉపజీవినః |౨-౮౩-౧౩|
సువర్ణ కారాః ప్రఖ్యాతాః తథా కంబల ధావకాః |
స్నాపక ఆచ్చాదకా వైద్యా ధూపకాః శౌణ్డికాః తథా |౨-౮౩-౧౪|
రజకాః తున్న వాయాః చ గ్రామ ఘోష మహత్తరాః |
శైలూషాః చ సహ స్త్రీభిర్ యాంతి కైవర్తకాః తథా |౨-౮౩-౧౫|
సమాహితా వేదవిదో బ్రాహ్మణా వృత్త సమ్మతాః |
గో రథైః భరతం యాంతం అనుజగ్ముః సహస్రశః |౨-౮౩-౧౬|
సువేషాః శుద్ధ వసనాః తామ్ర మృష్ట అనులేపనాః |
సర్వే తే వివిధైః యానైః శనైః భరతం అన్వయుః |౨-౮౩-౧౭|
ప్రహృష్ట ముదితా సేనా సాన్వయాత్ కైకయీ సుతం |
భ్రాతురానయనే యాంతం భరతం భ్రాతృవత్సలం |౨-౮౩-౧౮|
తే గత్వా దూరమధ్వానం రథం యానాశ్వకుఞ్జరైః |
సమాసేదుస్తతో గఙ్గాం శృఙ్గిబేరపురం ప్రతి |౨-౮౩-౧౯|
యత్ర రామసఖో వీరో గుహో జ్ఞాతిగణైర్వృతః |
నివసత్యప్రమాదేన దేశం తం పరిపాలయన్ |౨-౮౩-౨౦|
ఉపేత్య తీరం గఙ్గాయాశ్చక్రమాకైరలఙ్కతం |
వ్యవతిష్ఠత సా సేనా భరతస్య అనుయాయినీ |౨-౮౩-౨౧|
నిరీక్ష్య అనుగతాం సేనాం తాం చ గంగాం శివ ఉదకాం |
భరతః సచివాన్ సర్వాన్ అబ్రవీద్ వాక్య కోవిదః |౨-౮౩-౨౨|
నివేశయత మే సైన్యం అభిప్రాయేణ సర్వశః |
విశ్రాంతః ప్రతరిష్యామః శ్వైదానీం మహా నదీం |౨-౮౩-౨౩|
దాతుం చ తావద్ ఇచ్చామి స్వర్ గతస్య మహీ పతేః |
ఔర్ధ్వదేహ నిమిత్త అర్థం అవతీర్య ఉదకం నదీం |౨-౮౩-౨౪|
తస్య ఏవం బ్రువతః అమాత్యాః తథా ఇతి ఉక్త్వా సమాహితాః |
న్యవేశయంస్ తామః చందేన స్వేన స్వేన పృథక్ పృథక్ |౨-౮౩-౨౫|
నివేశ్య గంగాం అను తాం మహా నదీం |
చమూం విధానైః పరిబర్హ శోభినీం |
ఉవాస రామస్య తదా మహాత్మనో |
విచింతయానో భరతః నివర్తనం |౨-౮౩-౨౬|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే త్ర్యశీతితమః సర్గః |౨-౮౩|