అయోధ్యాకాండము - సర్గము 77
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే సప్తసప్తతితమః సర్గః |౨-౭౭|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
తతః దశ అహే అతిగతే కృత శౌచో నృప ఆత్మజః |
ద్వాదశే అహని సంప్రాప్తే శ్రాద్ధ కర్మాణి అకారయత్ |౨-౭౭-౧|
బ్రాహ్మణేభ్యో దదౌ రత్నం ధనం అన్నం చ పుష్కలం |
వాసాంసి చ మహార్హాణి రత్నాని వివిధాని చ |౨-౭౭-౨|
బాస్తికం బహు శుక్లం చ గాః చ అపి శతశః తథా |
దాసీ దాసం చ యానం చ వేశ్మాని సుమహాంతి చ |౨-౭౭-౩|
బ్రాహ్మణేభ్యో దదౌ పుత్రః రాజ్ఞః తస్య ఔర్ధ్వదైహికం |
తతః ప్రభాత సమయే దివసే అథ త్రయోదశే |౨-౭౭-౪|
విలలాప మహా బాహుర్ భరతః శోక మూర్చితః |
శబ్ద అపిహిత కణ్ఠః చ శోధన అర్థం ఉపాగతః |౨-౭౭-౫|
చితా మూలే పితుర్ వాక్యం ఇదం ఆహ సుదుహ్ఖితః |
తాత యస్మిన్ నిషృష్టః అహం త్వయా భ్రాతరి రాఘవే |౨-౭౭-౬|
తస్మిన్ వనం ప్రవ్రజితే శూన్యే త్యక్తః అస్మ్య్ అహం త్వయా |
యథా గతిర్ అనాథాయాః పుత్రః ప్రవ్రాజితః వనం |౨-౭౭-౭|
తాం అంబాం తాత కౌసల్యాం త్యక్త్వా త్వం క్వ గతః నృప |
దృష్ట్వా భస్మ అరుణం తచ్ చ దగ్ధ అస్థి స్థాన మణ్డలం |౨-౭౭-౮|
పితుః శరీర నిర్వాణం నిష్టనన్ విషసాద హ |
స తు దృష్ట్వా రుదన్ దీనః పపాత ధరణీ తలే |౨-౭౭-౯|
ఉత్థాప్యమానః శక్రస్య యంత్ర ధ్వజైవ చ్యుతః |
అభిపేతుస్ తతః సర్వే తస్య అమాత్యాః శుచి వ్రతం |౨-౭౭-౧౦|
అంత కాలే నిపతితం యయాతిం ఋషయో యథా |
శత్రుఘ్నః చ అపి భరతం దృష్ట్వా శోక పరిప్లుతం |౨-౭౭-౧౧|
విసంజ్ఞో న్యపతత్ భూమౌ భూమి పాలం అనుస్మరన్ |
ఉన్మత్తైవ నిశ్చేతా విలలాప సుదుహ్ఖితః |౨-౭౭-౧౨|
స్మృత్వా పితుర్ గుణ అంగాని తని తాని తదా తదా |
మంథరా ప్రభవః తీవ్రః కైకేయీ గ్రాహ సంకులః |౨-౭౭-౧౩|
వర దానమయో అక్షోభ్యో అమజ్జయత్ శోక సాగరః |
సుకుమారం చ బాలం చ సతతం లాలితం త్వయా |౨-౭౭-౧౪|
క్వ తాత భరతం హిత్వా విలపంతం గతః భవాన్ |
నను భోజ్యేషు పానేషు వస్త్రేష్వ్ ఆభరణేషు చ |౨-౭౭-౧౫|
ప్రవారయసి నః సర్వాంస్ తన్ నః కో అద్య కరిష్యతి |
అవదారణ కాలే తు పృథివీ న అవదీర్యతే |౨-౭౭-౧౬|
విహీనా యా త్వయా రాజ్ఞా ధర్మజ్ఞేన మహాత్మనా |
పితరి స్వర్గం ఆపన్నే రామే చ అరణ్యం ఆశ్రితే |౨-౭౭-౧౭|
కిం మే జీవిత సామర్థ్యం ప్రవేక్ష్యామి హుత అశనం |
హీనో భ్రాత్రా చ పిత్రా చ శూన్యాం ఇక్ష్వాకు పాలితాం |౨-౭౭-౧౮|
అయోధ్యాం న ప్రవేక్ష్యామి ప్రవేక్ష్యామి తపో వనం |
తయోః విలపితం శ్రుత్వా వ్యసనం చ అన్వవేక్ష్య తత్ |౨-౭౭-౧౯|
భృశం ఆర్తతరా భూయః సర్వాఎవ అనుగామినః |
తతః విషణ్ణౌ శ్రాంతౌ చ శత్రుఘ్న భరతావ్ ఉభౌ |౨-౭౭-౨౦|
ధరణ్యాం సంవ్యచేష్టేతాం భగ్న శృంగావ్ ఇవ ఋషభౌ |
తతః ప్రకృతిమాన్ వైద్యః పితుర్ ఏషాం పురోహితః |౨-౭౭-౨౧|
వసిష్ఠో భరతం వాక్యం ఉత్థాప్య తం ఉవాచ హ |
త్రయోదశోఽయం దివసః పితుర్వృత్తస్య తే విభో |౨-౭౭-౨౨|
సావశేషాస్థినిచయే కిమిహ త్వం విలంబసే |
త్రీణి ద్వంద్వాని భూతేషు ప్రవృత్తాని అవిశేషతః |౨-౭౭-౨౩|
తేషు చ అపరిహార్యేషు న ఏవం భవితుం అర్హతి |
సుమంత్రః చ అపి శత్రుఘ్నం ఉత్థాప్య అభిప్రసాద్య చ |౨-౭౭-౨౪|
శ్రావయాం ఆస తత్త్వజ్ఞః సర్వ భూత భవ అభవౌ |
ఉత్థితౌ తౌ నర వ్యాఘ్రౌ ప్రకాశేతే యశస్వినౌ |౨-౭౭-౨౫|
వర్ష ఆతప పరిక్లిన్నౌ పృథగ్ ఇంద్ర ధ్వజావ్ ఇవ |
అశ్రూణి పరిమృద్నంతౌ రక్త అక్షౌ దీన భాషిణౌ |౨-౭౭-౨౬|
అమాత్యాః త్వరయంతి స్మ తనయౌ చ అపరాః క్రియాః |
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తసప్తతితమః సర్గః |౨-౭౭|