అయోధ్యాకాండము - సర్గము 76

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే షట్సప్తతితమః సర్గః |౨-౭౬|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

తం ఏవం శోక సంతప్తం భరతం కేకయీ సుతం |

ఉవాచ వదతాం శ్రేష్ఠో వసిష్ఠః శ్రేష్ఠ వాగ్ ఋషిః |౨-౭౬-౧|

అలం శోకేన భద్రం తే రాజ పుత్ర మహా యశః |

ప్రాప్త కాలం నర పతేః కురు సమ్యానం ఉత్తరం |౨-౭౬-౨|

వసిష్ఠస్య వచః శ్రుత్వా భరతః ధారణాం గతః |

ప్రేత కార్యాణి సర్వాణి కారయాం ఆస ధర్మవిత్ |౨-౭౬-౩|

ఉద్ధృతం తైల సంక్లేదాత్ స తు భూమౌ నివేశితం |

ఆపీత వర్ణ వదనం ప్రసుప్తం ఇవ భూమిపం |౨-౭౬-౪|

సంవేశ్య శయనే చ అగ్ర్యే నానా రత్న పరిష్కృతే |

తతః దశరథం పుత్రః విలలాప సుదుహ్ఖితః |౨-౭౬-౫|

కిం తే వ్యవసితం రాజన్ ప్రోషితే మయ్య్ అనాగతే |

వివాస్య రామం ధర్మజ్ఞం లక్ష్మణం చ మహా బలం |౨-౭౬-౬|

క్వ యాస్యసి మహా రాజ హిత్వా ఇమం దుహ్ఖితం జనం |

హీనం పురుష సిమ్హేన రామేణ అక్లిష్ట కర్మణా |౨-౭౬-౭|

యోగ క్షేమం తు తే రాజన్ కో అస్మిన్ కల్పయితా పురే |

త్వయి ప్రయాతే స్వః తాత రామే చ వనం ఆశ్రితే |౨-౭౬-౮|

విధవా పృథివీ రాజంస్ త్వయా హీనా న రాజతే |

హీన చంద్రా ఇవ రజనీ నగరీ ప్రతిభాతి మాం |౨-౭౬-౯|

ఏవం విలపమానం తం భరతం దీన మానసం |

అబ్రవీద్ వచనం భూయో వసిష్ఠః తు మహాన్ ఋషిః |౨-౭౬-౧౦|

ప్రేత కార్యాణి యాని అస్య కర్తవ్యాని విశాంపతేః |

తాని అవ్యగ్రం మహా బాహో క్రియతాం అవిచారితం |౨-౭౬-౧౧|

తథా ఇతి భరతః వాక్యం వసిష్ఠస్య అభిపూజ్య తత్ |

ఋత్విక్ పురోహిత ఆచార్యాంస్ త్వరయాం ఆస సర్వశః |౨-౭౬-౧౨|

యే తు అగ్రతః నర ఇంద్రస్యాగ్ని అగారాత్ బహిష్ కృతాః |

ఋత్విగ్భిర్ యాజకైః చైవ తే హ్రియంతే యథా విధి |౨-౭౬-౧౩|

శిబిలాయాం అథ ఆరోప్య రాజానం గత చేతనం |

బాష్ప కణ్ఠా విమనసః తం ఊహుః పరిచారకాః |౨-౭౬-౧౪|

హిరణ్యం చ సువర్ణం చ వాసాంసి వివిధాని చ |

ప్రకిరంతః జనా మార్గం నృపతేర్ అగ్రతః యయుః |౨-౭౬-౧౫|

చందన అగురు నిర్యాసాన్ సరలం పద్మకం తథా |

దేవ దారూణి చ ఆహృత్య చితాం చక్రుస్ తథా అపరే |౨-౭౬-౧౬|

గంధాన్ ఉచ్చ అవచామః చ అన్యాంస్ తత్ర దత్త్వా అథ భూమిపం |

తతః సంవేశయాం ఆసుః చితా మధ్యే తం ఋత్విజః |౨-౭౬-౧౭|

తథా హుత అశనం హుత్వా జేపుస్ తస్య తదా ఋత్విజః |

జగుః చ తే యథా శాస్త్రం తత్ర సామాని సామగాః |౨-౭౬-౧౮|

శిబికాభిః చ యానైః చ యథా అర్హం తస్య యోషితః |

నగరాన్ నిర్యయుస్ తత్ర వృద్ధైః పరివృతాః తదా |౨-౭౬-౧౯|

ప్రసవ్యం చ అపి తం చక్రుర్ ఋత్విజో అగ్ని చితం నృపం |

స్త్రియః చ శోక సంతప్తాః కౌసల్యా ప్రముఖాః తదా |౨-౭౬-౨౦|

క్రౌంచీనాం ఇవ నారీణాం నినాదః తత్ర శుశ్రువే |

ఆర్తానాం కరుణం కాలే క్రోశంతీనాం సహస్రశః |౨-౭౬-౨౧|

తతః రుదంత్యో వివశా విలప్య చ పునః పునః |

యానేభ్యః సరయూ తీరం అవతేరుర్ వర అంగనాః |౨-౭౬-౨౨|

కృత ఉదకం తే భరతేన సార్ధం |

నృప అంగనా మంత్రి పురోహితాః చ |

పురం ప్రవిశ్య అశ్రు పరీత నేత్రా |

భూమౌ దశ అహం వ్యనయంత దుహ్ఖం |౨-౭౬-౨౩|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే షట్సప్తతితమః సర్గః |౨-౭౬|