అయోధ్యాకాండము - సర్గము 70

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే సప్తతితమః సర్గః |౨-౭౦|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

భరతే బ్రువతి స్వప్నం దూతాః తే క్లాంత వాహనాః |

ప్రవిశ్య అసహ్య పరిఖం రమ్యం రాజ గృహం పురం |౨-౭౦-౧|

సమాగమ్య తు రాజ్ఞా చ రాజ పుత్రేణ చ అర్చితాః |

రాజ్ఞః పాదౌ గృహీత్వా తు తం ఊచుర్ భరతం వచః |౨-౭౦-౨|

పురోహితః త్వా కుశలం ప్రాహ సర్వే చ మంత్రిణః |

త్వరమాణః చ నిర్యాహి కృత్యం ఆత్యయికం త్వయా |౨-౭౦-౩|

ఇమాని చ మహార్హాణి వస్త్రాణ్‌యాభరణాని చ |

ప్రతిగృహ్య విశాలాక్ష మాతులస్య చ దాపయ |౨-౭౦-౪|

అత్ర వింశతి కోట్యః తు నృపతేర్ మాతులస్య తే |

దశ కోట్యః తు సంపూర్ణాః తథైవ చ నృప ఆత్మజ |౨-౭౦-౫|

ప్రతిగృహ్య చ తత్ సర్వం స్వనురక్తః సుహృజ్ జనే |

దూతాన్ ఉవాచ భరతః కామైః సంప్రతిపూజ్య తాన్ |౨-౭౦-౬|

కచ్చిత్ సుకుశలీ రాజా పితా దశరథో మమ |

కచ్చిచ్ చ అరాగతా రామే లక్ష్మణే వా మహాత్మని |౨-౭౦-౭|

ఆర్యా చ ధర్మ నిరతా ధర్మజ్ఞా ధర్మ దర్శినీ |

అరోగా చ అపి కౌసల్యా మాతా రామస్య ధీమతః |౨-౭౦-౮|

కచ్చిత్ సుమిత్రా ధర్మజ్ఞా జననీ లక్ష్మణస్య యా |

శత్రుఘ్నస్య చ వీరస్య సారోగా చ అపి మధ్యమా |౨-౭౦-౯|

ఆత్మ కామా సదా చణ్డీ క్రోధనా ప్రాజ్ఞ మానినీ |

అరోగా చ అపి కైకేయీ మాతా మే కిం ఉవాచ హ |౨-౭౦-౧౦|

ఏవం ఉక్తాః తు తే దూతా భరతేన మహాత్మనా |

ఊచుః సంప్రశ్రితం వాక్యం ఇదం తం భరతం తదా |౨-౭౦-౧౧|

కుశలాః తే నర వ్యాఘ్ర యేషాం కుశలం ఇచ్చసి |

శ్రీశ్చ త్వాం వృణుతే పద్మా యుజ్యతాం చాపి తే రకః |౨-౭౦-౧౨|

భరతః చ అపి తాన్ దూతాన్ ఏవం ఉక్తః అభ్యభాషత |

ఆపృచ్చే అహం మహా రాజం దూతాః సంత్వరయంతి మాం |౨-౭౦-౧౩|

ఏవం ఉక్త్వా తు తాన్ దూతాన్ భరతః పార్థివ ఆత్మజః |

దూతైః సంచోదితః వాక్యం మాతామహం ఉవాచ హ |౨-౭౦-౧౪|

రాజన్ పితుర్ గమిష్యామి సకాశం దూత చోదితః |

పునర్ అపి అహం ఏష్యామి యదా మే త్వం స్మరిష్యసి |౨-౭౦-౧౫|

భరతేన ఏవం ఉక్తః తు నృపో మాతామహః తదా |

తం ఉవాచ శుభం వాక్యం శిరస్య్ ఆఘ్రాయ రాఘవం |౨-౭౦-౧౬|

గచ్చ తాత అనుజానే త్వాం కైకేయీ సుప్రజాః త్వయా |

మాతరం కుశలం బ్రూయాః పితరం చ పరం తప |౨-౭౦-౧౭|

పురోహితం చ కుశలం యే చ అన్యే ద్విజ సత్తమాః |

తౌ చ తాత మహా ఇష్వాసౌ భ్రాతరు రామ లక్ష్మణౌ |౨-౭౦-౧౮|

తస్మై హస్తి ఉత్తమామః చిత్రాన్ కంబలాన్ అజినాని చ |

అభిసత్కృత్య కైకేయో భరతాయ ధనం దదౌ |౨-౭౦-౧౯|

రుక్మ నిష్క సహస్రే ద్వే షోడశ అశ్వ శతాని చ |

సత్కృత్య కైకేయీ పుత్రం కేకయో ధనం ఆదిశత్ |౨-౭౦-౨౦|

తథా అమాత్యాన్ అభిప్రేతాన్ విశ్వాస్యామః చ గుణ అన్వితాన్ |

దదావ్ అశ్వ పతిః శీఘ్రం భరతాయ అనుయాయినః |౨-౭౦-౨౧|

ఐరావతాన్ ఐంద్ర శిరాన్ నాగాన్ వై ప్రియ దర్శనాన్ |

ఖరాన్ శీఘ్రాన్ సుసమ్యుక్తాన్ మాతులో అస్మై ధనం దదౌ |౨-౭౦-౨౨|

అంతః పురే అతిసంవృద్ధాన్ వ్యాఘ్ర వీర్య బల అన్వితాన్ |

దమ్ష్ట్ర ఆయుధాన్ మహా కాయాన్ శునః చ ఉపాయనం దదౌ |౨-౭౦-౨౩|

స మాతామహం ఆపృచ్చ్య మాతులం చ యుధా జితం |

రథం ఆరుహ్య భరతః శత్రుఘ్న సహితః యయౌ |౨-౭౦-౨౪|

బభూవ హ్యస్య హృదతే చింతా సుమహతీ తదా |

త్వరయా చాపి దూతానాం స్వప్నస్యాపి చ దర్శనాత్ |౨-౭౦-౨౫|

స స్వవేశ్మాభ్యతిక్రమ్య నరనాగశ్వసంవృతం |

ప్రపేదే సుమహచ్ఛ్రీమాన్ రాజమార్గమనుత్తమం |౨-౭౦-౨౬|

అభ్యతీత్య తతోఽపశ్యదంతః పురముదారధీః |

తతస్తద్భరతః శ్రీమానావివేశానివారితః |౨-౭౦-౨౭|

స మాతా మహమాపృచ్చ్య మాతులం చ యుధాజితం |

రథమారుహ్య భరతః శత్రుఘ్నసహితో యయౌ |౨-౭౦-౨౮|

రథాన్ మణ్డల చక్రామః చ యోజయిత్వా పరః శతం |

ఉష్ట్ర గో అశ్వ ఖరైః భృత్యా భరతం యాంతం అన్వయుః |౨-౭౦-౨౯|

బలేన గుప్తః భరతః మహాత్మా |

సహ ఆర్యకస్య ఆత్మ సమైః అమాత్యైః |

ఆదాయ శత్రుఘ్నం అపేత శత్రుర్ |

గృహాత్ యయౌ సిద్ధైవ ఇంద్ర లోకాత్ |౨-౭౦-౩౦|


ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తతితమః సర్గః |౨-౭౦|