అయోధ్యాకాండము - సర్గము 7
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే సప్తమః సర్గః |౨-౭|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
జఞాతిదాసీ యతో జాతా కైకేయ్యా తు సహోషితా |
ప్రాసాదం చంద్రసఙ్కాశమారురోహ యదృచ్ఛయా |౨-౭-౧|
సిక్తరాజపథాం కృత్స్నాం ప్రకీర్ణకుసుమోత్కరాం |
అయోధ్యాం మంథరా తస్మాత్ప్రాసాదాదన్వవైక్షత |౨-౭-౨|
పతాకాభిర్వరార్హాభిర్ధ్వజైశ్చ సమలఙ్కృతాం |
వృతాం చందపథైశ్చాపి శిరఃస్నాతజనైర్వృతాం |౨-౭-౩|
మాల్యమోదకహస్తైశ్చ ద్విజేంద్రైరభినాదితాం |
శుక్లదేవగృహద్వారాం సర్వవాదిత్రనిస్వనాం|౨-౭-౪|
సంప్రహృష్టజనాకీర్ణాం బ్రహ్మఘోషాభినాదితాం |
ప్రహృష్టవరహస్త్యశ్వాం సంప్రణర్ధితగోవృశాం |౨-౭-౫|
ప్రహౄష్టముదితైః పౌరైరుచ్చ్రి తద్వజమాలినీం |
అయోధ్యాం వంథరా తస్మాత్ప్రాసాదాదన్వవైక్షత|౨-౭-౬|
ప్రహర్షోత్ఫుల్లనయనాం పాణ్డురక్షౌమవాసినీం |
అవిదూరే స్థితాం దృష్ట్వా ధాత్రీం పప్రచ్ఛ మంథరా |౨-౭-౭|
ఉత్తమేనాభిసంయుక్తా హర్షేణార్థపరా సతీ |
రామమాతా ధనం కిం ను జనేభ్యః సంప్రయచ్ఛతి |౨-౭-౮|
అతిమాత్రప్రహర్షోఽయం కిం జనస్య చ శంస మే |
కారయిష్యతి కిం వాపి సంప్రహృష్టో మహీపతిః |౨-౭-౯|
విదీర్యమాణా హర్షేణ ధాత్రీ తు పరయా ముదా |
ఆచ్చ్క్షే/అథ కుబ్జాయై భూయసీం రాఘవశ్రియం |౨-౭-౧౦|
శ్వః పుష్యేణ జితక్రోధం యౌవరాజ్యేన రాఘవం |
రాజా దశరథో రామమభిషేచయితానఘం |౨-౭-౧౧|
ధాత్ర్యాస్తు వచనం శ్రుత్వా కుబ్జా క్షిప్రమమర్షితా |
కైలాసశిఖరాకారాత్ప్రాసాదాదవరోహత |౨-౭-౧౨|
సా దహ్యమానా కోపేన మనథరా పాపదర్శినీ |
శయానామేత్య కైకేయీమిదం వచన మబ్రవీత్ |౨-౭-౧౩|
ఉత్తిష్ఠ మూఢే కిం శేషే భయం త్వామభివర్తతే |
ఉపప్లుతమఘౌఘేన కిమాత్మానం న బుధ్యసే |౨-౭-౧౪|
అనిష్టే సుభగాకారే సౌభగ్యేన వికత్థసే |
చలం హి తవ సౌభాగ్యం నద్యాః స్రోత ఇవోష్ణగే |౨-౭-౧౫|
ఏవముక్తా తు కైకేయీ రుష్టయా పరుషం వచః |
కుబ్జయా పాపదర్శిన్యా విషాదమగమత్పరం |౨-౭-౧౬|
కైకేయి త్వబ్రవీత్కుభాం కచ్చిత్క్షేమం న మనథరే |
విషణ్ణవదనాం హి త్వాం లక్షయే భృ శదుఃఖితాం |౨-౭-౧౭|
మంథరా తు వచః శ్రుత్వా కైకేయ్యా మధురాక్షరం |
ఉవాచ క్రోధసంయుక్తా వాక్యం వాక్యవిశారదా |౨-౭-౧౮|
సా విషణ్ణతరా భూత్వా కుబ్జా తస్యా హితైషిణీ |
విషదయంతీ ప్రోవాచ భేదయంతీ చ రాఘవం |౨-౭-౧౯|
అక్షయ్యం సుమహద్దేవి ప్రవృత్తం ద్వద్వినాశనం |
రామం దశరథో రాజా యౌవరాజ్యేఽభిషేక్ష్యతి |౨-౭-౨౦|
సాస్మ్యగాధే భయే మగ్నా దుఃఖశోకసమన్వితా |
దహ్యమానాఽ నలేనేవ త్వద్ధితార్థమిహాగతా |౨-౭-౨౧|
తవ దుఃఖేన కైకేయి మమ దుఃఖం మహద్భవేత్ |
త్వద్వృద్ధౌ మమ వృద్ధిశ్చ భవేదత్ర న సంశయః |౨-౭-౨౨|
నరాధిపకులే జాతా మహిషీ త్వం మహీపతేః |
ఉగ్రత్వం రాజధర్మాణాం కథం దేవి న బుధ్యసే |౨-౭-౨౩|
ధర్మవాదీ శఠో భర్తా శ్లక్ష్ణవాదీ చ దారుణః |
శుద్ధభావే న జానీషే తేనైవమతిసంధితా |౨-౭-౨౪|
ఉపస్థితం పయుఞ్జానస్త్వయి సాంత్వమనర్థకం |
అర్థేనైవాద్య తే భర్తా కౌసల్యాం యోజయిష్యతి |౨-౭-౨౫|
అపవాహ్య స దుష్టాత్మా భరతం తవ బంధుషు |
కాల్యం స్థాపయితా రామం రాజ్యే నిహతకణ్టకే |౨-౭-౨౬|
శత్రుః పతిప్రవాదేన మాత్రేవ హితకామ్యయా |
ఆశీవిష ఇవాఙ్కేన బాలే పరిధృతస్త్వయా |౨-౭-౨౭|
యథా హి కుర్యాత్సర్పో వా శత్రుర్వా ప్రత్యుపేక్షితః |
రాజఞా దశరథేనాద్య సపుత్రా త్వం తథా కృతా |౨-౭-౨౮|
పాపేనానృతసాంత్వేన బాలే నిత్యం సుఖోచితే |
రామం స్థాపయతా రాజ్యే సానుబంధా హతా హ్యసి |౨-౭-౨౯|
సా ప్రాప్తకాలం కైకేయి క్షిప్రం కురు హితం తవ |
త్రాయస్వ పుత్రమాత్మానం మాం చ విస్మయదర్శనే |౨-౭-౩౦|
మంథరాయా వచః శ్రుత్వా శయనాత్స శుభాననా |
ఉత్తస్థౌ హర్షసంపూర్ణా చంద్రలేఖవ శారదీ |౨-౭-౩౧|
అతీవ సా తు సంహృష్టా కైకేయీ విస్మయాన్వితా |
ఏకమాభరణం తస్యై కుబ్జాయై ప్రదదౌ శుభం |౨-౭-౩౨|
దత్త్వా త్వాభరణం తస్యై కుబ్జాయై ప్రమదోత్తమా |
కైకేయీ మంథరాం హృష్టా పునరేవాబ్రవీదిదం |౨-౭-౩౩|
ఇదం తు మంథరే మహ్యమాఖ్యాసి పరమం ప్రియం |
ఏతన్మే ప్రియమాఖ్యాతుః కిం వా భూయః కరోమి తే |౨-౭-౩౪|
రామే వా భరతే వాహం విశేషం నోపలక్షయే |
తస్మాత్తుష్టాస్మి యద్రాజా రామం రాజ్యేఽభిషేక్ష్యతి |౨-౭-౩౫|
న మే పరం కిఞ్చి దితస్త్వయాపి న |
ప్రియం ప్రియార్హే సువచం వచో వరం |
తథా హ్యవోచస్త్వమతః ప్రియోత్తరం |
వరం వరం తే ప్రదదామి తం వృణు |౨-౭-౩౬|
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తమః సర్గః
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తమః సర్గః |౨-౭|