అయోధ్యాకాండము - సర్గము 60

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే షష్ఠితమః సర్గః |౨-౬౦|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

తతః భూత ఉపసృష్టా ఇవ వేపమానా పునః పునః |

ధరణ్యాం గత సత్త్వా ఇవ కౌసల్యా సూతం అబ్రవీత్ |౨-౬౦-౧|

నయ మాం యత్ర కాకుత్స్థః సీతా యత్ర చ లక్ష్మణః |

తాన్ వినా క్షణం అపి అత్ర జీవితుం న ఉత్సహే హి అహం |౨-౬౦-౨|

నివర్తయ రథం శీఘ్రం దణ్డకాన్ నయ మాం అపి |

అథ తాన్ న అనుగచ్చామి గమిష్యామి యమ క్షయం |౨-౬౦-౩|

బాష్ప వేగౌపహతయా స వాచా సజ్జమానయా |

ఇదం ఆశ్వాసయన్ దేవీం సూతః ప్రాంజలిర్ అబ్రవీత్ |౨-౬౦-౪|

త్యజ శోకం చ మోహం చ సంభ్రమం దుహ్ఖజం తథా |

వ్యవధూయ చ సంతాపం వనే వత్స్యతి రాఘవః |౨-౬౦-౫|

లక్ష్మణః చ అపి రామస్య పాదౌ పరిచరన్ వనే |

ఆరాధయతి ధర్మజ్ఞః పర లోకం జిత ఇంద్రియః |౨-౬౦-౬|

విజనే అపి వనే సీతా వాసం ప్రాప్య గృహేష్వ్ ఇవ |

విస్రంభం లభతే అభీతా రామే సమ్న్యస్త మానసా |౨-౬౦-౭|

న అస్యా దైన్యం కృతం కించిత్ సుసూక్ష్మం అపి లక్షయే |

ఉచితా ఇవ ప్రవాసానాం వైదేహీ ప్రతిభాతి మా |౨-౬౦-౮|

నగర ఉపవనం గత్వా యథా స్మ రమతే పురా |

తథైవ రమతే సీతా నిర్జనేషు వనేష్వ్ అపి |౨-౬౦-౯|

బాలా ఇవ రమతే సీతా బాల చంద్ర నిభ ఆననా |

రామా రామే హి అదీన ఆత్మా విజనే అపి వనే సతీ |౨-౬౦-౧౦|

తత్ గతం హృదయం హి అస్యాః తత్ అధీనం చ జీవితం |

అయోధ్యా అపి భవేత్ తస్యా రామ హీనా తథా వనం |౨-౬౦-౧౧|

పరి పృచ్చతి వైదేహీ గ్రామామః చ నగరాణి చ |

గతిం దృష్ట్వా నదీనాం చ పాదపాన్ వివిధాన్ అపి |౨-౬౦-౧౨|

రామం హి లక్ష్మనం వాపి పృష్ట్వా జానాతి జానతీ |

అయోధ్యాక్రోశమాత్రే తు విహారమివ సంశ్రితా |౨-౬౦-౧౩|

ఇదమేవ స్మరామ్యస్యాః సహసైవోపజల్పితం |

కైకేయీసంశ్రితం వాక్యం నేదానీం ప్రతిభాతి మాం |౨-౬౦-౧౪|

ధ్వంసయిత్వా తు తద్వాక్యం ప్రమాదాత్పర్యుపస్థితం |

హ్లదనం వచనం సూతో దేవ్యా మధురమబ్రవీత్ |౨-౬౦-౧౫|

అధ్వనా వాత వేగేన సంభ్రమేణ ఆతపేన చ |

న హి గచ్చతి వైదేహ్యాః చంద్ర అంశు సదృశీ ప్రభా |౨-౬౦-౧౬|

సదృశం శత పత్రస్య పూర్ణ చంద్ర ఉపమ ప్రభం |

వదనం తత్ వదాన్యాయా వైదేహ్యా న వికంపతే |౨-౬౦-౧౭|

అలక్త రస రక్త అభావ్ అలక్త రస వర్జితౌ |

అద్య అపి చరణౌ తస్యాః పద్మ కోశ సమ ప్రభౌ |౨-౬౦-౧౮|

నూపుర ఉద్ఘుష్ట హేలా ఇవ ఖేలం గచ్చతి భామినీ |

ఇదానీం అపి వైదేహీ తత్ రాగా న్యస్త భూషణా |౨-౬౦-౧౯|

గజం వా వీక్ష్య సిమ్హం వా వ్యాఘ్రం వా వనం ఆశ్రితా |

న ఆహారయతి సంత్రాసం బాహూ రామస్య సంశ్రితా |౨-౬౦-౨౦|

న శోచ్యాః తే న చ ఆత్మా తే శోచ్యో న అపి జన అధిపః |

ఇదం హి చరితం లోకే ప్రతిష్ఠాస్యతి శాశ్వతం |౨-౬౦-౨౧|

విధూయ శోకం పరిహృష్ట మానసా |

మహర్షి యాతే పథి సువ్యవస్థితాః |

వనే రతా వన్య ఫల అశనాః పితుః |

శుభాం ప్రతిజ్ఞాం పరిపాలయంతి తే |౨-౬౦-౨౨|

తథా అపి సూతేన సుయుక్త వాదినా |

నివార్యమాణా సుత శోక కర్శితా |

న చైవ దేవీ విరరామ కూజితాత్ |

ప్రియ ఇతి పుత్ర ఇతి చ రాఘవ ఇతి చ |౨-౬౦-౨౩|


ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే షష్ఠితమః సర్గః |౨-౬౦|