అయోధ్యాకాండము - సర్గము 44

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే చతుశ్చత్వారింశః సర్గః |౨-౪౪|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

విలపంతీం తథా తాం తు కౌసల్యాం ప్రమద ఉత్తమాం |

ఇదం ధర్మే స్థితా ధర్మ్యం సుమిత్రా వాక్యం అబ్రవీత్ |౨-౪౪-౧|

తవ ఆర్యే సద్ గుణైః యుక్తః పుత్రః స పురుష ఉత్తమః |

కిం తే విలపితేన ఏవం కృపణం రుదితేన వా |౨-౪౪-౨|

యః తవ ఆర్యే గతః పుత్రః త్యక్త్వా రాజ్యం మహా బలః |

సాధు కుర్వన్ మహాత్మానం పితరం సత్య వాదినాం |౨-౪౪-౩|

శిష్టైః ఆచరితే సమ్యక్ శశ్వత్ ప్రేత్య ఫల ఉదయే |

రామః ధర్మే స్థితః శ్రేష్ఠో న స శోచ్యః కదాచన |౨-౪౪-౪|

వర్తతే చ ఉత్తమాం వృత్తిం లక్ష్మణో అస్మిన్ సదా అనఘః |

దయావాన్ సర్వ భూతేషు లాభః తస్య మహాత్మనః |౨-౪౪-౫|

అరణ్య వాసే యద్ దుహ్ఖం జానతీ వై సుఖ ఉచితా |

అనుగచ్చతి వైదేహీ ధర్మ ఆత్మానం తవ ఆత్మజం |౨-౪౪-౬|

కీర్తి భూతాం పతాకాం యో లోకే భ్రామయతి ప్రభుః |

దమ సత్య వ్రత పరః కిం న ప్రాప్తః తవ ఆత్మజః |౨-౪౪-౭|

వ్యక్తం రామస్య విజ్ఞాయ శౌచం మాహాత్మ్యం ఉత్తమం |

న గాత్రం అంశుభిః సూర్యః సంతాపయితుం అర్హతి |౨-౪౪-౮|

శివః సర్వేషు కాలేషు కాననేభ్యో వినిహ్సృతః |

రాఘవం యుక్త శీత ఉష్ణః సేవిష్యతి సుఖో అనిలః |౨-౪౪-౯|

శయానం అనఘం రాత్రౌ పితా ఇవ అభిపరిష్వజన్ |

రశ్మిభిః సంస్పృశన్ శీతైః చంద్రమా హ్లాదయిష్యతి |౨-౪౪-౧౦|

దదౌ చ అస్త్రాణి దివ్యాని యస్మై బ్రహ్మా మహా ఓజసే |

దానవ ఇంద్రం హతం దృష్ట్వా తిమి ధ్వజ సుతం రణే |౨-౪౪-౧౧|

స శూరః పురుషవ్యాఘ్రః స్వబాహుబలమాశ్రితః |

అసంత్రస్తోఽ ప్యరణ్యస్థో వేశ్మనీవ నివత్స్యతి |౨-౪౪-౧౨|

యస్యేషుపదమాసాద్య వినాశం యాంతి శత్రవః |

కథం న ప్ఋ్‌థివీ తస్య శాసనే స్థాతుమర్హతి |౨-౪౪-౧౩|

యా శ్రీఃశౌర్యం చ రామస్య యా చ కల్యాణసత్వతా |

నివృత్తారణ్యవాసః స్వం క్షిప్రం రాజ్యమవాప్స్యతి |౨-౪౪-౧౪|

సూర్యస్యాపి భవేత్సూర్యోహ్యగ్నేరగ్నిః ప్రభోః ప్రభోః |

శ్రియశ్చ శ్రీర్భవేదగ్ర్యా కీర్త్యాః క్షమాక్షమా |౨-౪౪-౧౫|

దైవతం దైవతానాం చ భూతానాం భూతసత్తమః |

తస్య కేహ్యగుణా దేవి వనే వా ప్యథవా పురే |౨-౪౪-౧౬|

పృథివ్యా సహ వైదేహ్యా శ్రియా చ పురుష ఋషభః |

క్షిప్రం తిసృభిర్ ఏతాభిః సహ రామః అభిషేక్ష్యతే |౨-౪౪-౧౭|

దుహ్ఖజం విసృజంతి అస్రం నిష్క్రామంతం ఉదీక్ష్య యం |

సముత్స్రక్ష్యసి నేత్రాభ్యాం క్షిప్రం ఆనందజం పయః |౨-౪౪-౧౮|

కుశచీరధరం దేవం గచ్ఛంతమపరాజితం |

సీతేవానుగతా లక్ష్మీస్తస్య కిం నామ దుర్లభం |౨-౪౪-౧౯|

ధనుర్గ్రహవరో యస్య బాణఖడ్గాస్త్రభృత్స్వయం |

లక్ష్మణోవ్రజతి హ్యగ్రే తస్య కిం నామ దుర్లభం |౨-౪౪-౨౦|

నివృత్తవనవాసం తం ద్రష్టాసి పునరాగతం |

జహిశోకం చ మోహం చ దేవి సత్యం బ్రవీమి తే |౨-౪౪-౨౧|

శిరసా చరణావేతౌ వందమానమనిందితే |

పునర్ద్రక్ష్యసి కల్యాణి! పుత్రం చంద్రమివోదితం |౨-౪౪-౨౨|

పునః ప్రవిష్టం ద్ఋ్‌ష్ట్వా తమభిషిక్తం మహాశ్రియం |

సముత్స్రక్ష్యసి నేత్రాభ్యాం క్షిప్రమానందజం పయః |౨-౪౪-౨౩|

మా శోకో దేవి దుఃఖం వా న రామే దృఅహ్య్ఋవ్ఽశివం |

క్షిప్రం ద్రక్ష్యసి పుత్రం త్వం ససీతం సహ లక్ష్మణం |౨-౪౪-౨౪|

త్వయా శేషోఓ జనశ్చైవ సమాశ్వాస్యో యదాఽనఘే |

కిమిదానీమిదం దేవి కరోషి హృది విక్లబం |౨-౪౪-౨౫|

నార్హా త్వం శోచితుం దేవి యస్యాస్తే రాఘవస్సుతః |

న హి రామాత్పరో లోకే విద్యతే సత్పథే స్థితః |౨-౪౪-౨౬|

అభివాదయమానం తం దృష్ట్వా ససుహృదం సుతం |

ముదా అశ్రు మోక్ష్యసే క్షిప్రం మేఘ లేకా ఇవ వార్షికీ |౨-౪౪-౨౭|

పుత్రః తే వరదః క్షిప్రం అయోధ్యాం పునర్ ఆగతః |

పాణిభ్యాం మృదుపీనాభ్యాం చరణౌ పీడయిష్యతి |౨-౪౪-౨౮|

అభివాద్య నమస్యంతం శూరం ససుహృదం సుతం |

ముదాస్రైః ప్రోక్ష్యసి పునర్మేఘరాజి రివాచలం |౨-౪౪-౨౯|

ఆశ్వాసయంతీ వివిధైశ్చ వాక్యై |

ర్వాక్యోపచారే కుశలానాద్యా |

రామస్య తాం మాతరమేవముక్త్వా |

దేవీ సుమిత్రావిరరామ రామా |౨-౪౪-౩౦|

నిశమ్య తల్ లక్ష్మణ మాతృ వాక్యం |

రామస్య మాతుర్ నర దేవ పత్న్యాః |

సద్యః శరీరే విననాశ శోకః |

శరద్ గతః మేఘైవ అల్ప తోయః |౨-౪౪-౩౧|


ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే చతుశ్చత్వారింశః సర్గః |౨-౪౪|