అయోధ్యాకాండము - సర్గము 33
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే త్రయస్త్రింశః సర్గః |౨-౩౩|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
దత్త్వా తు సహ వైదేహ్యా బ్రాహ్మణేభ్యో ధనం బహు |
జగ్మతుః పితరం ద్రష్టుం సీతయా సహ రాఘవౌ |౨-౩౩-౧|
తతో గృహీతే దుష్ప్రేక్ష్యేఅశోభేతాం తదా ఆయుధే |
మాలా దామభిర్ ఆసక్తే సీతయా సమలంకృతే |౨-౩౩-౨|
తతః ప్రాసాద హర్మ్యాణి విమాన శిఖరాణి చ |
అధిరుహ్య జనః శ్రీమాన్ ఉదాసీనో వ్యలోకయత్ |౨-౩౩-౩|
న హి రథ్యాః స్మ శక్యంతే గంతుం బహు జన ఆకులాః |
ఆరుహ్య తస్మాత్ ప్రాసాదాన్ దీనాః పశ్యంతి రాఘవం |౨-౩౩-౪|
పదాతిం వర్జితచ్ చత్రం రామం దృష్ట్వా తదా జనాః |
ఊచుర్ బహు విధా వాచః శోక ఉపహత చేతసః |౨-౩౩-౫|
యం యాంతం అనుయాతి స్మ చతుర్ అంగ బలం మహత్ |
తం ఏకం సీతయా సార్ధం అనుయాతి స్మ లక్ష్మణః |౨-౩౩-౬|
ఐశ్వర్యస్య రసజ్ఞః సన్ కామినాం చైవ కామదః |
న ఇచ్చతి ఏవ అనృతం కర్తుం పితరం ధర్మ గౌరవాత్ |౨-౩౩-౭|
యా న శక్యా పురా ద్రష్టుం భూతైః ఆకాశగైః అపి |
తాం అద్య సీతాం పశ్యంతి రాజ మార్గ గతా జనాః |౨-౩౩-౮|
అఙ్గ రాగ ఉచితాం సీతాం రక్త చందన సేవినీం |
వర్షం ఉష్ణం చ శీతం చ నేష్యతి ఆశు వివర్ణతాం |౨-౩౩-౯|
అద్య నూనం దశరథః సత్త్వం ఆవిశ్య భాషతే |
న హి రాజా ప్రియం పుత్రం వివాసయితుం అర్హతి |౨-౩౩-౧౦|
నిర్గుణస్య అపి పుత్రస్యా కాథం స్యాత్ విప్రవాసనం |
కిం పునర్ యస్య లోకో అయం జితః వృత్తేన కేవలం |౨-౩౩-౧౧|
ఆనృశంస్యం అనుక్రోశః శ్రుతం శీలం దమః శమః |
రాఘవం శోభయంతి ఏతే షడ్ గుణాః పురుష ఉత్తమం |౨-౩౩-౧౨|
తస్మాత్ తస్య ఉపఘాతేన ప్రజాః పరమ పీడితాః |
ఔదకాని ఇవ సత్త్వాని గ్రీష్మే సలిల సంక్షయాత్ |౨-౩౩-౧౩|
పీడయా పీడితం సర్వం జగద్ అస్య జగత్ పతేః |
మూలస్య ఇవ ఉపఘాతేన వృక్షః పుష్ప ఫల ఉపగః |౨-౩౩-౧౪|
మూలం హ్యేష మనుష్యాణాం ధర్మసారో మహాద్యుతిః |
పుష్పం ఫలం చ పత్రం చ శాఖాశ్చా స్యేతరే జనాః |౨-౩౩-౧౫|
తే లక్ష్మణైవ క్షిప్రం సపత్న్యః సహ బాంధవాః |
గచ్చంతం అనుగచ్చామః యేన గచ్చతి రాఘవః |౨-౩౩-౧౬|
ఉద్యానాని పరిత్యజ్య క్షేత్రాణి చ గృహాణి చ |
ఏక దుహ్ఖ సుఖా రామం అనుగచ్చామ ధార్మికం |౨-౩౩-౧౭|
సముద్ధృత నిధానాని పరిధ్వస్త అజిరాణి చ |
ఉపాత్త ధన ధాన్యాని హృత సారాణి సర్వశః |౨-౩౩-౧౮|
రజసా అభ్యవకీర్ణాని పరిత్యక్తాని దైవతైః |
మూషకైః పరిధావద్భిరుద్బిలైరావృతాని చ |౨-౩౩-౧౯|
అపేతోదకధూమాని హీనసమ్మార్జనాని చ |
ప్రనష్టబలికర్మేజ్యమంత్రహోమజపాని చ |౨-౩౩-౨౦|
దుష్కాలేనేవ భగ్నాని భిభాజనవంతి చ |
అస్మత్ త్యక్తాని వేశ్మాని కైకేయీ ప్రతిపద్యతాం |౨-౩౩-౨౧|
వనం నగరం ఏవ అస్తు యేన గచ్చతి రాఘవః |
అస్మాభిః చ పరిత్యక్తం పురం సంపద్యతాం వనం |౨-౩౩-౨౨|
బిలాని దమ్ష్ట్రిణః సర్వే సానూని మృగ పక్షిణః |
అస్మత్ త్యక్తం ప్రపద్యంతాం సేవ్యమానం త్యజంతు చ |౨-౩౩-౨౩|
ఇతి ఏవం వివిధా వాచో నానా జన సమీరితాః |
తృణమాంసఫలాదానాం దేశం వ్యాలమృగద్విజం |౨-౩౩-౨౪|
ప్రపద్యతాం హి కైకేయీ సపుత్రా సహబాంధవైః |
రాఘావేణ వనే సర్వే సహ వత్స్యామ నిర్వృతాః |౨-౩౩-౨౫|
ఇత్యేవం వివిధా వాచో నానాజనసమీరితాః|
శుశ్రావ రామః శ్రుత్వా చ న విచక్రే అస్య మానసం |౨-౩౩-౨౬|
స తు వేశ్మ పితుర్దూరా త్కైలాసశిఖరప్రభం |
అభిచక్రామ ధర్మాత్మా మత్తమాతఙ్గవిక్రమః |౨-౩౩-౨౭|
వినీతవీరపురుషం ప్రవిశ్య తు నృపాలయం |
దదర్శవస్థితం దీనం సుమంత్రమవిదూరతః |౨-౩౩-౨౮|
ప్రతీక్షమాణో అభిజనం తదా ఆర్తం |
అనార్త రూపః ప్రహసన్న్ ఇవ అథ|
జగామ రామః పితరం దిదృక్షుః |
పితుర్ నిదేశం విధివచ్ చికీర్షుః |౨-౩౩-౨౯|
తత్ పూర్వం ఐక్ష్వాక సుతః మహాత్మా |
రామః గమిష్యన్ వనం ఆర్త రూపం |
వ్యతిష్ఠత ప్రేక్ష్య తదా సుమంత్రం |
పితుర్ మహాత్మా ప్రతిహారణ అర్థం |౨-౩౩-౩౦|
పితుర్నిదేశేన తు ధర్మవత్సలో |
వన ప్రవేశే కృత బుద్ధి నిశ్చయః |
స రాఘవః ప్రేక్ష్య సుమంత్రం అబ్రవీన్ |
నివేదయస్వ ఆగమనం నృపాయ మే |౨-౩౩-౩౧|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే త్రయస్త్రింశః సర్గః |౨-౩౩|