అయోధ్యాకాండము - సర్గము 31

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే ఏకత్రింశః సర్గః |౨-౩౧|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

ఏవం శ్రుత్వా తు సంవాదం లక్ష్మణః పూర్వమాగతః |

బాష్పపర్యాకులముఖః శోకం సోఢుమశక్నువన్ |౨-౩౧-౧|

స భ్రాతుశ్చరణౌ గాఢం నిపీడ్య రఘునందనః |

సీతామువాచాతియశాం రాఘవం చ మహావ్రతం |౨-౩౧-౨|

యది గంతుం కృతా బుద్ధిర్వనం మృగగజాయుతం |

అహం త్వానుగమిష్యామి వనమద్రే ధనుర్ధరః |౨-౩౧-౩|

మయా సమేతోఽరణ్యాని బహూని విచరిష్యసి |

పక్షిభిర్మృగయూథైశ్చ సంఘుష్టాని సమంతతః |౨-౩౧-౪|

న దేవలోకాక్రమణం నామరత్వమహం వృణే |

ఐశ్వర్యం వాపి లోకానాం కామయే న త్వయా వినా |౨-౩౧-౫|

ఏవం బ్రువాణః సౌమిత్రిర్వినవాసాయ నిశ్చితః |

రామేణ బహుభిః సాన్వైర్నిషిద్ధః పునరబ్రవీత్ |౨-౩౧-౬|

అనుజ్ఞాతశ్చ భవతా పూర్వమేవ యదస్మ్యహం |

కిమిదానీం పునరిదం క్రియతే మే నివారణం |౨-౩౧-౭|

యదర్థం ప్రతిషేధో మే క్రియతే గంతుమిచ్ఛతః |

ఏతదిచ్ఛామి విజ్ఞాతుం సంశయో హి మమానఘ |౨-౩౧-౮|

తతః అబ్రవీన్ మహా తేజా రామః లక్ష్మణం అగ్రతః |

స్థితం ప్రాగ్ గామినం వీరం యాచమానం కృత అంజలిం |౨-౩౧-౯|

స్నిగ్ధో ధర్మరతో వీరస్సతతం సత్పథే స్థితః |

ప్రియః ప్రాణసమో వశో భ్రాతా చాపి సఖా చ మే |౨-౩౧-౧౦|

మయా అద్య సహ సౌమిత్రే త్వయి గచ్చతి తత్ వనం |

కో భరిష్యతి కౌసల్యాం సుమిత్రాం వా యశస్వినీం |౨-౩౧-౧౧|

అభివర్షతి కామైః యః పర్జన్యః పృథివీం ఇవ |

స కామ పాశ పర్యస్తః మహా తేజా మహీ పతిః |౨-౩౧-౧౨|

సా హి రాజ్యం ఇదం ప్రాప్య నృపస్య అశ్వ పతేః సుతా |

దుహ్ఖితానాం సపత్నీనాం న కరిష్యతి శోభనం |౨-౩౧-౧౩|

న స్మరిష్యతి కౌసల్యాం సుమిత్రాం చ సుదుఃఖితాం |

భరతో రాజ్యమాసాద్య కైకేయ్యాం పర్యవస్థితః |౨-౩౧-౧౪|

తామార్యాం స్వయమేవేహ రాజాఽనుగ్రహణేన వా |

సౌమిత్రే భర కౌసల్యా ముక్తమర్థమిమం చర |౨-౩౧-౧౫|

ఏవం మమ చ తే భక్తిర్భవిష్యతి సుదర్శితా |

ధర్మజ్ఞ గురుపూజాయాం ధర్మశ్చాప్యతులో మహాన్ |౨-౩౧-౧౬|

ఏవం కురుష్వ సౌమిత్రే మత్క్ఋ్‌తే రఘునందన |

అస్మాభిర్విప్రహీనాయా మాతుర్నో న భవేత్సుఖం |౨-౩౧-౧౭|

ఏవం ఉక్తః తు రామేణ లక్ష్మణః శ్లక్ష్ణయా గిరా |

ప్రత్యువాచ తదా రామం వాక్యజ్ఞో వాక్య కోవిదం |౨-౩౧-౧౮|

తవ ఏవ తేజసా వీర భరతః పూజయిష్యతి |

కౌసల్యాం చ సుమిత్రాం చ ప్రయతః న అత్ర సంశయః |౨-౩౧-౧౯|

కౌసల్యా బిభృయాత్ ఆర్యా సహస్రం అపి మద్ విధాన్ |

యస్యాః సహస్రం గ్రామాణాం సంప్రాప్తం ఉపజీవనం |౨-౩౧-౨౦|

తదాత్మభరణే చైవ మమ మాతుస్తథైవ చ |

పర్యాప్తా మద్విధానాం చ భరణాయ యశస్వినీ |౨-౩౧-౨౧|

కురుష్వ మామనుచరం వైధర్మ్యం నేహ విద్యతే |

కృతార్థోఽహం భవిష్యామి తవ చార్థః ప్రకల్పతే |౨-౩౧-౨౨|

ధనుర్ ఆదాయ సశరం ఖనిత్ర పిటకా ధరః |

అగ్రతః తే గమిష్యామి పంథానం అనుదర్శయన్ |౨-౩౧-౨౩|

ఆహరిష్యామి తే నిత్యం మూలాని చ ఫలాని చ |

వన్యాని యాని చ అన్యాని స్వాహారాణి తపస్వినాం |౨-౩౧-౨౪|

భవాంస్ తు సహ వైదేహ్యా గిరి సానుషు రంస్యతే |

అహం సర్వం కరిష్యామి జాగ్రతః స్వపతః చ తే |౨-౩౧-౨౫|

రామః తు అనేన వాక్యేన సుప్రీతః ప్రత్యువాచ తం |

వ్రజ ఆపృచ్చస్వ సౌమిత్రే సర్వం ఏవ సుహృజ్ జనం |౨-౩౧-౨౬|

యే చ రాజ్ఞో దదౌ దివ్యే మహాత్మా వరుణః స్వయం |

జనకస్య మహా యజ్ఞే ధనుషీ రౌద్ర దర్శనే |౨-౩౧-౨౭|

అభేద్య కవచే దివ్యే తూణీ చ అక్షయ సాయకౌ |

ఆదిత్య విమలౌ చ ఉభౌ ఖడ్గౌ హేమ పరిష్కృతౌ |౨-౩౧-౨౮|

సత్కృత్య నిహితం సర్వం ఏతత్ ఆచార్య సద్మని |

స త్వం ఆయుధం ఆదాయ క్షిప్రం ఆవ్రజ లక్ష్మణ |౨-౩౧-౨౯|

స సుహృజ్ జనం ఆమంత్ర్య వన వాసాయ నిశ్చితః |

ఇష్క్వాకు గురుం ఆమంత్ర్య జగ్రాహ ఆయుధం ఉత్తమం |౨-౩౧-౩౦|

తత్ దివ్యం రాజ శార్దూలః సత్కృతం మాల్య భూషితం |

రామాయ దర్శయాం ఆస సౌమిత్రిః సర్వం ఆయుధం |౨-౩౧-౩౧|

తం ఉవాచ ఆత్మవాన్ రామః ప్రీత్యా లక్ష్మణం ఆగతం |

కాలే త్వం ఆగతః సౌమ్య కాంక్షితే మమ లక్ష్మణ |౨-౩౧-౩౨|

అహం ప్రదాతుం ఇచ్చామి యద్ ఇదం మామకం ధనం |

బ్రాహ్మణేభ్యః తపస్విభ్యః త్వయా సహ పరంతప |౨-౩౧-౩౩|

వసంతి ఇహ దృఢం భక్త్యా గురుషు ద్విజ సత్తమాః |

తేషాం అపి చ మే భూయః సర్వేషాం చ ఉపజీవినాం |౨-౩౧-౩౪|

వసిష్ఠ పుత్రం తు సుయజ్ఞం ఆర్యం |

త్వం ఆనయ ఆశు ప్రవరం ద్విజానాం |

అభిప్రయాస్యామి వనం సమస్తాన్ |

అభ్యర్చ్య శిష్టాన్ అపరాన్ ద్విజాతీన్ |౨-౩౧-౩౫|


ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే ఏకత్రింశః సర్గః |౨-౩౧|