అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 97

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 97)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
యథ ఇథం శరాథ్ధధర్మేషు థీయతే భరతర్షభ
ఛత్రం చొపానహౌ చైవ కేనైతత సంప్రవర్తితమ
కదం చైతత సముత్పన్నం కిమర్దం చ పరథీయతే
2 న కేవలం శరాథ్ధధర్మే పుణ్యకేష్వ అపి థీయతే
ఏతథ విస్తరతొ రాజఞ శరొతుమ ఇచ్ఛామి తత్త్వతః
3 [భ]
శృణు రాజన్న అవహితశ ఛత్రొపానహ విస్తరమ
యదైతత పరదితం లొకే యేన చైతత పరవర్తితమ
4 యదా చాక్షయ్యతాం పరాప్తం పుణ్యతాం చ యదాగతమ
సర్వమ ఏతథ అశేషేణ పరవక్ష్యామి జనాధిప
5 ఇతిహాసం పురావృత్తమ ఇమం శృణు నరాధిప
జమథగ్నేశ చ సంవాథం సూర్యస్య చ మహాత్మనః
6 పురా స భగవాన సాక్షాథ ధనుషాక్రీడత పరభొ
సంధాయ సంధాయ శరాంశ చిక్షేప కిల భార్గవః
7 తాన కషిప్తాన రేణుకా సర్వాంస తస్యేషూన థీప్తతేజసః
ఆనాయ్య సా తథా తస్మై పరాథాథ అసకృథ అచ్యుత
8 అద తేన స శబ్థేన జయాతలస్య శరస్య చ
పరహృష్టః సంప్రచిక్షేప సా చ పరత్యాజహార తాన
9 తతొ మధ్యాహ్నమ ఆరూఢే జయేష్ఠా మూలే థివాకరే
స సాయకాన థవిజొ విథ్ధ్వా రేణుకామ ఇథమ అవ్రవీత
10 గచ్ఛానయ విశాలాక్షి శరాన ఏతాన ధనుశ్చ్యుతాన
యావథ ఏతాన పునః సుభ్రు కషిపామీతి జనాధిప
11 సా గచ్ఛత్య అన్తరా ఛాయాం వృక్షమ ఆశ్రిత్య భామినీ
తస్దౌ తస్యా హి సంతప్తం శిరః పాథౌ తదైవ చ
12 సదితా సా తు ముహూర్తం వై భర్తుః శాపభయాచ ఛుభా
యయావ ఆనయితుం భూయః సాయకాన అసితేక్షణా
పరత్యాజగామ చ శరాంస తాన ఆథాయ యశస్వినీ
13 సా పరస్విన్నా సుచార్వ అఙ్గీ పథ్భ్యాం థుఃఖం నియచ్ఛతీ
ఉపాజగామ భర్తారం భయాథ భర్తుః పవేపతీ
14 స తామ ఋషిస తతః కరుథ్ధొ వాక్యమ ఆహ శుభాననామ
రేణుకే కిం చిరేణ తవమ ఆగతేతి పునః పునః
15 [ర]
శిరస తావత పరథీప్తం మే పాథౌ చైవ తపొధన
సూర్యతేజొ నిరుథ్ధాహం వృక్షచ ఛాయామ ఉపాశ్రితా
16 ఏతస్మాత కారణాథ బరహ్మంశ చిరమ ఏతత కృతం మయా
ఏతజ జఞాత్వా మమ విభొ మా కరుధస తవం తపొధన
17 [జ]
అథ్యైనం థీప్తకిరణం రేణుకే తవ థుఃఖథమ
శరైర నిపాతయిష్యామి సూర్యమ అస్త్రాగ్నితేజసా
18 [భ]
స విస్ఫార్య ధనుర థివ్యం గృహీత్వా చ బహూఞ శరాన
అతిష్ఠత సూర్యమ అభితొ యతొ యాతి తతొ ముఖః
19 అద తం పరహరిష్యన్తం సూర్యొ ఽభయేత్య వచొ ఽబరవీత
థవిజ రూపేణ కౌన్తేయ కిం తే సూర్యొ ఽపరాధ్యతే
20 ఆథత్తే రశ్మిభిః సూర్యొ థివి విథ్వంస తతస తతః
రసం స తం వై వర్షాసు పరవర్షతి థివాకరః
21 తతొ ఽననం జాయతే విప్ర మనుష్యాణాం సుఖావహమ
అన్నం పరాణా ఇతి యదా వేథేషు పరిపఠ్యతే
22 అదాభ్రేషు నిగూఢశ చ రశ్మిభిః పరివారితః
సప్త థవీపాన ఇమాన బరహ్మన వర్షేణాభిప్రవర్షతి
23 తతస తథౌషధీనాం చ వీరుధాం పత్రపుష్పజమ
సర్వం వర్షాభినిర్వృత్తమ అన్నం సంభవతి పరభొ
24 జాతకర్మాణి సర్వాణి వరతొపనయనాని చ
గొధానాని వివాహాశ చ తదా యజ్ఞసమృథ్ధయః
25 సత్రాణి థానాని తదా సంయొగా విత్తసంచయాః
అన్నతః సంప్రవర్తన్తే యదా తవం వేత్ద భార్గవ
26 రమణీయాని యావన్తి యావథ ఆరమ్భకాణి చ
సర్వమ అన్నాత పరభవతి విథితం కీర్తయామి తే
27 సర్వం హి వేత్ద విప్ర తవం యథ ఏతత కీర్తితం మయా
పరసాథయే తవా విప్రర్షే కిం తే సూర్యొ నిపాత్యతే