అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 94
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 94) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [య]
బరాహ్మణేభ్యః పరయచ్ఛన్తి థానాని వివిధాని చ
థాతృప్రతిగ్రహీత్రొర వా కొ విశేషః పితామహ
2 [భ]
సాధొర యః పరతిగృహ్ణీయాత తదైవాసాధుతొ థవిజః
గుణవత్య అల్పథొషః సయాన నిర్గుణే తు నిమజ్జతి
3 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
వృషాథర్భేశ చ సంవాథం సప్తర్షీణాం చ భారత
4 కశ్యపొ ఽతరిర వసిష్ఠశ చ భరథ్వాజొ ఽద గౌతమః
విశ్వామిత్రొ జమథగ్నిః సాధ్వీ చైవాప్య అరున్ధతీ
5 సర్వేషామ అద తేషాం తు గణ్డాభూత కర్మ కారికా
శూథ్రః పశుసఖశ చైవ భర్తా చాస్యా బభూవ హ
6 తే వై సర్వే తపస్యన్తః పురా చేరుర మహీమ ఇమామ
సమాధినొపశిక్షన్తొ బరహ్మలొకం సనాతనమ
7 అదాభవథ అనావృష్టిర మహతీ కురునన్థన
కృచ్ఛ్రప్రాణొ ఽభవథ యత్ర లొకొ ఽయం వై కషుధాన్వితః
8 కస్మింశ చిచ చ పురా యజ్ఞే యాజ్యేన శిబిసూనునా
థక్షిణార్దే ఽద ఋత్విగ్భ్యొ థత్తః పుత్రొ నిజః కిల
9 తస్మిన కాలే ఽద సొ ఽలపాయుర థిష్టాన్తమ అగమత పరభొ
తే తం కషుధాభిసంతప్తాః పరివార్యొపతస్దిరే
10 యాజ్యాత్మజమ అదొ థృష్ట్వా గతాసుమ ఋషిసత్తమాః
అపచన్త తథా సదాల్యాం కషుధార్తాః కిల భారత
11 నిరాథ్యే మర్త్యలొకే ఽసమిన్న ఆత్మానం తే పరీప్సవః
కృచ్ఛ్రామ ఆపేథిరే వృత్తిమ అన్నహేతొస తపస్వినః
12 అటమానొ ఽద తాన మార్గే పచమానాన మహీపతిః
రాజా శైబ్యొ వృషాథర్భిః కిశ్యమానాన థథర్శ హ
13 [వృ]
పరతిగ్రహస తారయతి పుష్టిర వై పరతిగృహ్ణతామ
మయి యథ విథ్యతే విత్తం తచ ఛృణుధ్వం తపొధనాః
14 పరియొ హి మే బరాహ్మణొ యాచమానొ; థథ్యామ అహం వొ ఽశవతరీ సహస్రమ
ఏకైకశః స వృషాః సంప్రసూతాః; సర్వేషాం వై శీఘ్రగాః శవేతలొమాః
15 కులం భరాన అనడుహః శతం శతాన; ధుర్యాఞ శుభాన సర్వశొ ఽహం థథాని
పృద్వీ వాహాన పీవరాంశ చైవ తావథ; అగ్ర్యా గృష్ట్యొ ధేనవః సువ్రతాశ చ
16 వరాన గరామాన వరీహి యవం రసాంశ చ; రత్నం చాన్యథ థుర్లభం కిం థథాని
మా సమాభక్ష్యే భావమ ఏవం కురుధ్వం; పుష్ట్య అర్దం వై కిం పరయచ్ఛామ్య అహం వః
17 [రసయహ]
రాజన పరతిగ్రహొ రాజ్ఞొ మధ్వ ఆస్వాథొ విషొపమః
తజ జానమానః కస్మాత తవం కురుషే నః పరలొభనమ
18 కషత్రం హి థైవతమ ఇవ బరాహ్మణం సముపాశ్రితమ
అమలొ హయ ఏష తపసా పరీతః పరీణాతి థేవతాః
19 అహ్నాపీహ తపొ జాతు బరాహ్మణస్యొపజాయతే
తథ థావ ఇవ నిర్థహ్యాత పరాప్తొ రాజప్రతిగ్రహః
20 కుశలం సహ థానేన రాజన్న అస్తు సథా తవ
అర్దిభ్యొ థీయతాం సర్వమ ఇత్య ఉక్త్వా తే తతొ యయుః
21 అపక్వమ ఏవ తన మాంసమ అభూత తేషాం చ ధీమతామ
అద హిత్వా యయుః సర్వే వనమ ఆహారకాఙ్క్షిణః
22 తతః పరచొథితా రాజ్ఞా వనం గత్వాస్య మన్త్రిణః
పరచీయొథుమ్బరాణి సమ థానం థాతుం పరచక్రముః
23 ఉథుమ్బరాణ్య అదాన్యాని హేమగర్భాణ్య ఉపాహరన
భృత్యాస తేషాం తతస తాని పరగ్రాహితుమ ఉపాథ్రవన
24 గురూణీతి విథిత్వాద న గరాహ్యాణ్య అత్రిర అబ్రవీత
న సమ హే మూఢ విజ్ఞానా న సమ హే మన్థబుథ్ధయః
హైమానీమాని జానీమః పరతిబుథ్ధాః సమ జాగృమః
25 ఇహ హయ ఏతథ ఉపాథత్తం పరేత్య సయాత కటుకొథయమ
అప్రతిగ్రాహ్యమ ఏవైతత పరేత్య చేహ సుఖేప్సునా
26 [వ]
శతేన నిష్కం గణితం సహస్రేణ చ సంమితమ
యదా బహు పరతీచ్ఛన హి పాపిష్ఠాం లభతే గతిమ
27 [కష్యప]
యత పృదివ్యాం వరీహి యవం హిరణ్యం పశవః సత్రియః
సర్వం తన నాలమ ఏకస్య తస్మాథ విథ్వాఞ శమం వరజేత
28 [భరథ్వాజ]
ఉత్పన్నస్య రురొః శృఙ్గం వర్ధమానస్య వర్ధతే
పరార్దనా పురుషస్యేవ తస్య మాత్రా న విథ్యతే
29 [గౌతమ]
న తల లొకే థరవ్యమ అస్తి యల లొకం పరతిపూరయేత
సముథ్రకల్పః పురుషొ న కథా చన పూర్యతే
30 [విష్వామిత్ర]
కామం కామయమానస్య యథా కామః సమృధ్యతే
అదైనమ అపరః కామస తృష్ణా విధ్యతి బాణవత
31 [జమథగ్ని]
పరతిగ్రహే సంయమొ వై తపొ ధారయతే ధరువమ
తథ ధనం బరాహ్మణస్యేహ లుభ్యమానస్య విస్రవేత
32 [అరున్ధతీ]
ధర్మార్దం సంచయొ యొ వై థరవ్యాణాం పక్షసంమతః
తపః సంచయ ఏవేహ విశిష్టొ థరవ్యసంచయాత
33 [గణ్డా]
ఉగ్రాథ ఇతొ భయాథ యస్మాథ విభ్యతీమే మమేశ్వరాః
బలీయాంసొ థుర్బలవథ బిభేమ్య అహమ అతః పరమ
34 [పషుసఖ]
యథ వై ధర్మే పరం నాస్తి బరాహ్మణాస తథ ధనం విథుః
వినయార్దం సువిథ్వాంసమ ఉపాసేయం యదాతదమ
35 [రసయహ]
కుశలం సహ థానాయ తస్మై యస్య పరజా ఇమాః
ఫలాన్య ఉపధి యుక్తాని య ఏవం నః పరయచ్ఛసి
36 [భ]
ఇత్య ఉక్త్వా హేమగర్భాణి హిత్వా తాని ఫలాని తే
ఋషయొ జగ్ముర అన్యత్ర సర్వ ఏవ ధృతవ్రతాః
37 [మన్త్రిణహ]
ఉపధిం శఙ్కమానాస తే హిత్వేమాని ఫలాని వై
తతొ ఽనయేనైవ గచ్ఛన్తి విథితం తే ఽసతు పార్దివ
38 ఇత్య ఉక్తః స తు భృత్యైస తైర వృషాథర్భిశ చుకొప హ
తేషాం సంప్రతికర్తుం చ సర్వేషామ అగమథ గృహమ
39 స గత్వాహవనీయే ఽగనౌ తీవ్రం నియమమ ఆస్దితః
జుహావ సంస్కృతాం మన్త్రైర ఏకైకామ ఆహుతిం నృపః
40 తస్మాథ అగ్నేః సముత్తస్దౌ కృత్యా లొకభయంకరీ
తస్యా నామ వృషాథర్భిర యాతుధానీత్య అదాకరొత
41 సా కృత్యా కాలరాత్రీవ కృతాఞ్జలిర ఉపస్దితా
వృషాథర్భిం నరపతిం కిం కరొమీతి చాబ్రవీత
42 [వృసాధర్భి]
ఋషీణాం గచ్ఛ సప్తానామ అరున్ధత్యాస తదైవ చ
థాసీ భర్తుశ చ థాస్యాశ చ మనసా నామ ధారయ
43 జఞాత్వా నామానిచైతేషాం సర్వాన ఏతాన వినాశయ
వినష్టేషు యదా సవైరం గచ్ఛ యత్రేప్సితం తవ
44 సా తదేతి పరతిశ్రుత్య యాతు థానీ సవరూపిణీ
జగామ తథ వనం యత్ర విచేరుస తే మహర్షయః