అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 74

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 74)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
విస్రమ్భితొ ఽహం భవతా ధర్మాన పరవథతా విభొ
పరవక్ష్యామి తు సంథేహం తన మే బరూహి పితామహ
2 వరతానాం కిం ఫలం పరొక్తం కీథృశం వా మహాథ్యుతే
నియమానాం ఫలం కిం చ సవధీతస్య చ కిం ఫలమ
3 థమస్యేహ ఫలం కిం చ వేథానాం ధారణే చ కిమ
అధ్యాపనే ఫలం కిం చ సర్వమ ఇచ్ఛామి వేథితుమ
4 అప్రతిగ్రాహకే కిం చ ఫలం లొకే పితామహ
తస్య కిం చ ఫలం థృష్టం శరుతం యః సంప్రయచ్ఛతి
5 సవకర్మనిరతానాం చ శూరాణాం చాపి కిం ఫలమ
సత్యే చ కిం ఫలం పరొక్తం బరహ్మచర్యే చ కిం ఫలమ
6 పితృశుశ్రూషణే కిం చ మాతృశుశ్రూషణే తదా
ఆచార్య గురుశుశ్రూషాస్వ అనుక్రొశానుకమ్పనే
7 ఏతత సర్వమ అశేషేణ పితామహ యదాతదమ
వేత్తుమ ఇచ్ఛామి ధర్మజ్ఞ పరం కౌతూహలం హి మే
8 [భ]
యొ వరతం వై యదొథ్థిష్టం తదా సంప్రతిపథ్యతే
అఖణ్డం సమ్యగ ఆరబ్ధం తస్య లొకాః సనాతనాః
9 నియమానాం ఫలం రాజన పరత్యక్షమ ఇహ థృశ్యతే
నియమానాం కరతూనాం చ తవయావాప్తమ ఇథం ఫలమ
10 సవధీతస్యాపి చ ఫలం థృశ్యతే ఽముత్ర చేహ చ
ఇహ లొకే ఽరదవాన నిత్యం బరహ్మలొకే చ మొథతే
11 థమస్య తు ఫలం రాజఞ శృణు తవం విస్తరేణ మే
థాన్తాః సర్వత్ర సుఖినొ థాన్తాః సర్వత్ర నిర్వృతాః
12 యత్రేచ్ఛా గామినొ థాన్తాః సర్వశత్రునిషూథనాః
పరార్దయన్తి చ యథ థాన్తా లభన్తే తన న సంశయః
13 యుజ్యన్తే సర్వకామైర హి థాన్తాః సర్వత్ర పాణ్డవ
సవర్గే తదా పరమొథన్తే తపసా విక్రమేణ చ
14 థానైర యజ్ఞైశ చ వివిధైర యదా థాన్తాః కషమాన్వితాః
థాతా కుప్యతి నొ థాన్తస తస్మాథ థానాత పరొ థమః
15 యస తు థథ్యాథ అకుప్యన హి తస్య లొకాః సనాతనాః
కరొధొ హన్తి హి యథ థానం తస్మాథ థానాత పరొ థమః
16 అథృశ్యాని మహారాజ సదానాన్య అయుతశొ థివి
ఋషీణాం సర్వలొకేషు యానీతొ యాన్తి థేవతాః
17 థమేన యాని నృపతే గచ్ఛన్తి పరమర్షయః
కామయానా మహత సదానం తస్మాథ థానాత పరొ థమః
18 అధ్యాపకం పరిక్లేశాథ అక్షయం ఫలమ అశ్నుతే
విధివత పావకం హుత్వా బరహ్మలొకే నరాధిప
19 అధీత్యాపి హి యొ వేథాన నయాయవిథ్భ్యః పరయచ్ఛతి
గురు కర్మ పరశంసీ చ సొ ఽపి సవర్గే మహీయతే
20 కషత్రియొ ఽధయయనే యుక్తొ యజనే థానకర్మణి
యుథ్ధే యశ చ పరిత్రాతా సొ ఽపి సవర్గే మహీయతే
21 వైశ్యః సవకర్మనిరతః పరథానాల లభతే మహత
శూథ్రః సవకర్మనిరతః సవర్గం శుశ్రూషయర్చ్ఛతి
22 శూరా బహువిధాః పరొక్తాస తేషామ అర్దాశ చ మే శృణు
శూరాన్వయానాం నిర్థిష్టం ఫలం శూరస్య చైవ హ
23 యజ్ఞశూరా థమే శూరాః సత్యశూరాస తదాపరే
యుథ్ధశూరాస తదైవొక్తా థానశూరాశ చ మానవాః
24 బుథ్ధిశూరాస తదైవాన్యే కషమా శూరాస తదాపరే
ఆర్జవే చ తదా శూరాః శమే వర్తన్తి మానవాః
25 తైస తైస తు నియమైః శూరా బహవః సన్తి చాపరే
వేథాధ్యయనశూరాశ చ శూరాశ చాధ్యాపనే రతాః
26 గురుశుశ్రూషయా శూరాః పితృశుశ్రూషయాపరే
మాతృశుశ్రూషయా శూరా భైక్ష్య శూరాస తదాపరే
27 సాంఖ్యశూరాశ చ బహవొ యొగశూరాస తదాపరే
అరణ్యే గృహవాసే చ శూరాశ చాతిది పూజనే
సర్వే యాన్తి పరాఁల లొకాన సవకర్మఫలనిర్జితాన
28 ధారణం సర్వవేథానాం సర్వతీర్దావగాహనమ
సత్యం చ బరువతొ నిత్యం సమం వా సయాన న వా సమమ
29 అశ్వమేధ సహస్రం చ సత్యం చ తులయా ధృతమ
అశ్వమేధ సహస్రాథ ధి సత్యమ ఏవ విశిష్యతే
30 సత్యేన సూర్యస తపతి సత్యేనాగ్నిః పరథీప్యతే
సత్యేన మారుతొ వాతి సర్వం సత్యే పరతిష్ఠితమ
31 సత్యేన థేవాన పరీణాతి పితౄన వై బరాహ్మణాంస తదా
సత్యమ ఆహుః పరం ధర్మం తస్మాత సత్యం న లఙ్ఘయేత
32 మునయః సత్యనిరతా మునయః సత్యవిక్రమాః
మునయః సత్యశపదాస తస్మాత సత్యం విశిష్యతే
సత్యవన్తః సవర్గలొకే మొథన్తే భరతర్షభ
33 థమః సత్యఫలావాప్తిర ఉక్తా సర్వాత్మనా మయా
అసంశయం వినీతాత్మా సర్వః సవర్గే మహీయతే
34 బరహ్మచర్యస్య తు గుణాఞ శృణు మే వసుధాధిప
ఆ జన్మ మరణాథ యస తు బరహ్మ చారీ భవేథ ఇహ
న తస్య కిం చిథ అప్రాప్యమ ఇతి విథ్ధి జనాధిప
35 బహ్వ్యః కొట్యస తవ ఋషీణాం తు బరహ్మలొకే వసన్త్య ఉత
సత్యే రతానాం సతతం థాన్తానామ ఊర్ధ్వరేతసామ
36 బరహ్మచర్యం థహేథ రాజన సర్వపాపాన్య ఉపాసితమ
బరాహ్మణేన విశేషేణ బరాహ్మణొ హయ అగిర ఉచ్యతే
37 పరత్యక్షం చ తవాప్య ఏతథ బరాహ్మణేషు తపస్విషు
బిభేతి హి యదా శక్రొ బరహ్మ చారి పరధర్షితః
తథ బరహ్మచర్యస్య ఫలమ ఋషీణామ ఇహ థృశ్యతే
38 మాతాపిత్రొః పూజనే యొ ధర్మస తమ అపి మే శృణు
శుశ్రూషతే యః పితరం న చాసూయేత కదం చన
మాతరం వానహం వాథీ గురుమ ఆచార్యమ ఏవ చ
39 తస్య రాజన ఫలం విథ్ధి సవర్లొకే సదానమ ఉత్తమమ
న చ పశ్యేత నరకం గురుశుశ్రూషుర ఆత్మవాన