అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 65

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 65)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
థహ్యమానాయ విప్రాయ యః పరయచ్ఛత్య ఉపానహౌ
యత ఫలం తస్య భవతి తన మే బరూహి పితామహ
2 [భ]
ఉపానహౌ పరయచ్ఛేథ యొ బరాహ్మణేభ్యొ సమాహితః
మర్థతే కనకాన సర్వాన విషమాన నిస్తరత్య అపి
స శత్రూణామ ఉపరి చ సంతిష్ఠతి యుధిష్ఠిర
3 యానం చాశ్వతరీ యుక్తం తస్య శుభ్రం విశాం పతే
ఉపతిష్ఠతి కౌన్తేయ రూప్యకాఞ్చనభూషణమ
శకటం థమ్య సంయుక్తం థత్తం భవతి చైవ హి
4 [య]
యత ఫలం తిలథానే చ భూమిథానే చ కీర్తితమ
గొప్రథానే ఽననథానే చ భూయస తథ బరూహి కౌరవ
5 [భ]
శృణుష్వ మమ కౌన్తేయ తిలథానస్య యత ఫలమ
నిశమ్య చ యదాన్యాయం పరయచ్ఛ కురుసత్తమ
6 పితౄణాం పరదమం భొజ్యం తిలాః సృష్టాః సవయమ్భువా
తిలథానేన వై తస్మాత పితృపక్షః పరమొథతే
7 మాఘమాసే తిలాన యస తు బరాహ్మణేభ్యః పరయచ్ఛతి
సర్వసత్త్వసమాకీర్ణం నరకం స న పశ్యతి
8 సర్వకామైః స యజతే యస తిలైర యజతే పితౄన
న చాకామేన థాతవ్యం తిలశ్రాథ్ధం కదం చన
9 మహర్షేః కశ్యపస్యైతే గాత్రేభ్యః పరసృతా తిలాః
తతొ థివ్యం గతా భావం పరథానేషు తిలాః పరభొ
10 పౌష్టికా రూపథాశ చైవ తదా పాపవినాశనాః
తస్మాత సర్వప్రథానేభ్యస తిలథానం విశిష్యతే
11 ఆపస్తమ్బశ చ మేధావీ శఙ్ఖశ చ లిఖితస తదా
మహర్షిర గౌతమశ చాపి తిలథానైర థివం గతాః
12 తిలహొమపరా విప్రాః సర్వే సంయత మైదునాః
సమా గవ్యేన హవిషా పరవృత్తిషు చ సంస్దితాః
13 సర్వేషామ ఏవ థానానాం తిలథానం పరం సమృతమ
అక్షయం సర్వథానానాం తిలథానమ ఇహొచ్యతే
14 ఉత్పన్నే చ పురా హవ్యే కుశికర్షిః పరంతప
తిలైర అగ్నిత్రయం హుత్వా పరాప్తవాన గతిమ ఉత్తమామ
15 ఇతి పరొక్తం కురుశ్రేష్ఠ తిలథానమ అనుత్తమమ
విధానం యేన విధినా తిలానామ ఇహ శస్యతే
16 అత ఊర్ధ్వం నిబొధేథం థేవానాం యష్టుమ ఇచ్ఛతామ
సమాగమం మహారాజ బరహ్మణా వై సవయమ్భువా
17 థేవాః సమేత్య బరహ్మాణం భూమిభాగం యియక్షవః
శుభం థేశమ అయాచన్త యజేమ ఇతి పార్దివ
18 [థేవాహ]
భగవంస తవం పరభుర భూమేః సర్వస్య తరిథివస్య చ
యజేమహి మహాభాగ యజ్ఞం భవథ అనుజ్ఞయా
నాననుజ్ఞాత భూమిర హి యజ్ఞస్య ఫలమ అశ్నుతే
19 తవం హి సర్వస్య జగతః సదావరస్య చరస్య చ
పరభుర భవసి తస్మాత తవం సమనుజ్ఞాతుమ అర్హసి
20 [బరహ్మా]
థథామి మేథినీ భాగం భవథ్భ్యొ ఽహం సురర్షభాః
యస్మిన థేశే కరిష్యధ్వం యజ్ఞం కాశ్యపనన్థనాః
21 [థేవాహ]
భగవన కృతకామాః సమొ యక్ష్యామస తవ ఆప్తథక్షిణైః
ఇమం తు థేశం మునయః పర్యుపాసన్త నిత్యథా
22 [భ]
తతొ ఽగస్యశ చ కణ్వశ చ భృగుర అత్రిర వృషా కపిః
అసితొ థేవలశ చైవ థేవయజ్ఞమ ఉపాగమన
23 తతొ థేవా మహాత్మాన ఈజిరే యజ్ఞమ అచ్యుత
తదా సమాపయామ ఆసుర యదాకాలం సురర్షభాః
24 త ఇష్టయజ్ఞాస తరిథశా హిమవత్య అచలొత్తమే
షష్ఠమ అంశం కరతొస తస్య భూమిథానం పరచక్రిరే
25 పరాథేశ మాత్రం భూమేస తు యొ థథ్యాథ అనుపస్కృతమ
న సీథతి స కృచ్ఛ్రేషు న చ థుర్గాణ్య అవాప్నుతే
26 శీతవాతాతప సహాం గృహభూమిం సుసంస్కృతామ
పరథాయ సురలొకస్దః పుణ్యాన్తే ఽపి న చాల్యతే
27 ముథితొ వసతే పరాజ్ఞః శక్రేణ సహ పార్దివ
రతిశ్రయ పరథాతా చ సొ ఽపి సవర్గే మహీయతే
28 అధ్యాపక కులే జాతః శరొత్రియొ నియతేన్థ్రియః
గృహే యస్య వసేత తుష్టః పరధానం లొకమ అశ్నుతే
29 తదా గవార్దే శరణం శీతవర్షసహం మహత
ఆ సప్తమం తారయతి కులం భరతసత్తమ
30 కషేత్రభూమిం థథల లొకే పుత్ర శరియమ అవాప్నుయాత
రత్నభూమిం పరథత్త్వా తు కులవంశం వివర్ధయేత
31 న చొషరాం న నిర్థగ్ధాం మహీం థథ్యాత కదం చన
న శమశానపరీతాం చ న చ పాపనిషేవితామ
32 పారక్యే భూమిథేశే తు పితౄణాం నిర్పవేత తు యః
తథ భూమిస్వామి పితృభిః శరాధ కర్మ విహన్యతే
33 తస్మాత కరీవా మహీం థథ్యాత సవల్పామ అపి విచక్షణః
పిండః పితృభ్యొ థత్తొ వై తస్యాం భవతి శాశ్వతః
34 అటవీ పర్వతాశ చైవ నథీతీర్దాని యాని చ
సరాణ్య అస్వామికాన్య ఆహుర న హి తత్ర పరిగ్రహః
35 ఇత్య ఏతథ భూమిథానస్య ఫలమ ఉక్తం విశాం పతే
అతః పరం తు గొథానం కీర్తయిష్యామి తే ఽనఘ
36 గావొ ఽధికాస తపస్విభ్యొ యస్మాత సర్వేభ్య ఏవ చ
తస్మాన మహేశ్వరొ థేవస తపస తాభిః సమాస్దితః
37 బరహ్మలొకే వసన్త్య ఏతాః సొమేన సహ భారత
ఆసాం బరహ్మర్షయః సిథ్ధాః పరార్దయన్తి పరాం గతిమ
38 పయసా హవిషా థధ్నా శకృతాప్య అద చర్మణా
అస్దిభిశ చొపకుర్వన్తి శృఙ్గైర వాలైశ చ భారత
39 నాసాం శీతాతపౌ సయాతాం సథైతాః కర్మ కుర్వతే
న వర్షం విషమం వాపి థుఃఖమ ఆసాం భవత్య ఉత
40 బరాహ్మణైః సహితా యాన్తి తస్మాత పరతరం పథమ
ఏకం గొబ్రాహ్మణం తస్మాత పరవథన్తి మనీషిణః
41 రన్తి థేవస్య యజ్ఞే తాః పశుత్వేనొపకల్పితాః
తతశ చర్మణ్వతీ రాజన గొచర్మభ్యః పరవర్తితా
42 పశుత్వాచ చ వినిర్ముక్తాః పరథానాయొపకల్పితాః
తా ఇమా విప్రముఖ్యేభ్యొ యొ థథాతి మహీపతే
నిస్తరేథ ఆపథం కృచ్ఛ్రాం విషమస్దొ ఽపి పార్దివ
43 గవాం సహస్రథః పరేత్య నరకం న పరపశ్యతి
సర్వత్ర విజయం చాపి లభతే మనుజాధిప
44 అమృతం వై గవాం కషీరమ ఇత్య ఆహ తరిథశాధిపః
తస్మాథ థథాతి యొ ధేనుమ అమృతం స పరయచ్ఛతి
45 అగ్నీనామ అవ్యయం హయ ఏతథ ధౌమ్యం వేథ విథొ విథుః
తస్మాథ థథాతి యొ ధేనుం స హౌమ్యం సంప్రయచ్ఛతి
46 సవర్గొ వై మూర్తిమాన ఏష వృషభం యొ గవాం పతిమ
విప్రే గుణయుతే థథ్యాత స వై సవర్గే మహీయతే
47 పరాణా వై పరాణినామ ఏతే పరొచ్యన్తే భరతర్షభ
తస్మాథ థథాతి యొ ధేనుం పరాణాన వై స పరయచ్ఛతి
48 గావః శరణ్యా భూతానామ ఇతి వేథ విథొ విథుః
తస్మాథ థథాతి యొ ధేనుం శరణం సంప్రయచ్ఛతి
49 న వధార్దం పరథాతవ్యా న కీనాశే న నాస్తికే
గొజీవినే న థాతవ్యా తదా గౌః పురుషర్షభ
50 థథాతి తాథృశానాం వై నరొ గాః పాపకర్మణామ
అక్షయం నరకం యాతీత్య ఏవమ ఆహుర మనీషిణః
51 న కృశాం పాపవత్సాం వా వన్ధ్యాం రొగాన్వితాం తదా
న వయఙ్గాం న పరిశ్రాన్తాం థథ్యాథ గాం బరాహ్మణాయ వై
52 థశ గొసహస్రథః సమ్యక శక్రేణ సహ మొథతే
అక్షయాఁల లభతే లొకాన నరః శతసహస్రథః
53 ఇత్య ఏతథ గొప్రథానం చ తిలథానం చ కీర్తితమ
తదా భూమిప్రథానం చ శృణుష్వాన్నే చ భారత
54 అన్నథానం పరధానం హి కౌన్తేయ పరిచక్షతే
అన్నస్య హి పరథనేన రన్తిథేవొ థివం గతః
సవాయమ్భువం మహాభాగం స పశ్యతి నరాధిప
55 న హిరణ్యైర న వాసొభిర నాశ్వథానేన భారత
పరాప్నువన్తి నరాః శరేయొ యదేహాన్న పరథాః పరభొ
56 అన్నం వై పరమం థరవ్యమ అన్నం శరీశ చ పరా మతా
అన్నాత పరాణః పరభవతి తేజొ వీర్యం బలం తదా
57 సథ్భ్యొ థథాతి యశ చాన్నం సథైకాగ్ర మనా నరః
న స థుర్గాణ్య అవాప్నొతీత్య ఏవమ ఆహ పరాశరః
58 అర్చయిత్వా యదాన్యాయం థేవేభ్యొ ఽననం నివేథయేత
యథన్నొ హి నరొ రాజంస తథన్నాస తస్య థేవతాః
59 కౌముథ్యాం శుక్లపక్షే తు యొ ఽననథానం కరొత్య ఉత
60 స సంతరతి థుర్గాణి పరేత్య చానన్త్యమ అశ్నుతే
61 అభుక్త్వాతిదయే చాన్నం పరయచ్ఛేథ యః సమాహితః
స వై బరహ్మ విథాం లొకాన పరాప్నుయాథ భరతర్షభ
62 సుకృచ్ఛ్రామ ఆపథం పరాప్తశ చాన్నథః పురుషస తరేత
పాపం తరతి చైవేహ థుష్కృతం చాపకర్షతి
63 ఇత్య ఏతథ అన్నథానస్య తిలథానస్య చైవ హ
భూమిథానస్య చ ఫలం గొథానస్య చ కీర్తితమ