అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 42

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 42)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [భ]
విపులస తవ అకరొత తీవ్రం తపః కృత్వా గురొర వచః
తపొ యుక్తమ అదాత్మానమ అమన్యత చ వీర్యవాన
2 స తేన కర్మణా సపర్ధన పృదివీం పృదివీపతే
చచార గతభీః పరీతొ లబ్ధకీర్తిర వరొ నృషు
3 ఉభౌ లొకౌ జితౌ చాపి తదైవామన్యత పరభుః
కర్మణా తేన కౌరవ్య తపసా విపులేన చ
4 అద కాలే వయతిక్రాన్తే కస్మింశ చిత కురునన్థన
రుచ్యా భగిన్యా థానం వై బభూవ ధనధాన్యవత
5 ఏతస్మిన ఏవ కాలే తు థివ్యా కా చిథ వరాఙ్గనా
బిభ్రతీ పరమం రూపం జగామాద విహాయసా
6 తస్యాః శరీరాత పుష్పాణి పతితాని మహీతలే
తస్యాశ్రమస్యావిథూరే థివ్యగన్ధాని భారత
7 తాన్య అగృహ్ణాత తతొ రాజన రుచిర నలినలొచనా
తథా నిమన్త్రకస తస్యా అఙ్గేభ్యః కషిప్రమ ఆగమత
8 తస్యా హి భగినీ తాత జయేష్ఠా నామ్నా పరభావతీ
భార్యా చిత్రరదస్యాద బభూవాఙ్గేశ్వరస్య వై
9 పినహ్య తాని పుష్పాణి కేశేషు వరవర్ణినీ
ఆమన్త్రితా తతొ ఽగచ్ఛథ రుచిర అఙ్గపతేర గృహాన
10 పుష్పాణి తాని థృష్ట్వాద తథాఙ్గేన్థ్ర వరాఙ్గనా
భగినీం చొథయామ ఆస పుష్పార్దే చారులొచనా
11 సా భర్త్రే సర్వమ ఆచష్ట రుచిః సురుచిరాననా
భగిన్యా భాషితం సర్వమ ఋశిస తచ చాభ్యనన్థత
12 తతొ విపులమ ఆనాయ్య థేవ శర్మా మహాతపాః
పుష్పార్దే చొథయామ ఆస గచ్ఛ గచ్ఛేతి భారత
13 విపులస తు గురొర వాక్యమ అవిచార్య మహాతపాః
స తదేత్య అబ్రవీథ రాజంస తం చ థేశం జగామ హ
14 యస్మిన థేశే తు తాన్య ఆసన పతితాని నభస్తలాత
అమ్లానాన్య అపి తత్రాసన కుసుమాన్య అపరాణ్య అపి
15 తతః స తాని జగ్రాహ థివ్యాని రుచిరాణిచ
పరాప్తాని సవేన తపసా థివ్యగన్ధాని భారత
16 సంప్రాప్య తాని పరీతాత్మా గురొర వచనకారకః
తతొ జగామ తూర్ణం చ చమ్పాం చమ్పకమాలినీమ
17 స వనే విజనే తాత థథర్శ మిదునం నృణామ
చక్రవత పరివర్తన్తం గృహీత్వా పాణినా కరమ
18 తత్రైకస తూర్ణమ అగమత తత పథే పరివర్తయన
ఏకస తు న తదా రాజంశ చక్రతుః కలహం తతః
19 తవం శీఘ్రం గచ్ఛసీత్య ఏకొ ఽబరవీన నేతి తదాపరః
నేతి నేతి చ తౌ తాత పరస్పరమ అదొచతుః
20 తయొర విస్పర్ధతొర ఏవం శపదొ ఽయమ అభూత తథా
మనసొథ్థిశ్య విపులం తతొ వాక్యమ అదొచతుః
21 ఆవయొర అనృతం పరాహ యస తస్యాద థవిజస్య వై
విపులస్య పరే లొకే యా గతిః సా భవేథ ఇతి
22 ఏతచ ఛరుత్వా తు విపులొ విషణ్ణవథనొ ఽభవత
ఏవం తీవ్రతపాశ చాహం కష్టశ చాయం పరిగ్రహః
23 మిదునస్యాస్య కిం మే సయాత కృతం పాపం యతొ గతిః
అనిష్టా సర్వభూతానాం కీర్తితానేన మే ఽథయ వై
24 ఏవం సంచిన్తయన్న ఏవ విపులొ రాజసత్తమ
అవాఙ్ముఖొ నయస్తశిరా థధ్యౌ థుష్కృతమ ఆత్మనః
25 తతః షడ అన్యాన పురుషాన అక్షైః కాఞ్చనరాజతైః
అపశ్యథ థీవ్యమానాన వై లొభహర్షాన్వితాంస తదా
26 కుర్వతః శపదం తం వై యః కృతొ మిదునేన వై
విపులం వై సముథ్ధిశ్య తే ఽపి వాక్యమ అదాబ్రువన
27 యొ లొభమ ఆస్దాయాస్మాకం విషమం కర్తుమ ఉత్సహేత
విపులస్య పరే లొకే యా గతిస తామ అవాప్నుయాత
28 ఏతచ ఛరుత్వా తు విపులొ నాపశ్యథ ధర్మసంకరమ
జన్మప్రభృతి కౌరవ్య కృతపూర్వమ అదాత్మనః
29 స పరథధ్యౌ తథా రాజన్న అగ్నావ అగ్నిర ఇవాహితః
థహ్యమానేన మనసా శాపం శరుత్వా తదావిధమ
30 తస్య చిన్తయతస తాత బహ్వ్యొ థిననిశా యయుః
ఇథమ ఆసీన మనసి చ రుచ్యా రక్షణకారితమ
31 లక్షణం లక్షణేనైవ వథనం వథనేన చ
విధాయ న మయా చొక్తం సత్యమ ఏతథ గురొస తథా
32 ఏతథ ఆత్మని కౌరవ్య థుష్కృతం విపులస తథా
అమన్యత మహాభాగ తదా తచ చ న సంశయః
33 స చమ్పాం నగరీమ ఏత్య పుష్పాణి గురవే థథౌ
పూజయామ ఆస చ గురుం విధివత స గురుప్రియః