అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 38

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 38)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
సత్రీణాం సవభావమ ఇచ్ఛామి శరొతుం భరతసత్తమ
సత్రియొ హి మూలం థొషాణాం లఘు చిత్తాః పితామహ
2 [భ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
నారథస్య చ సంవాథం పుంశ్చల్యా పఞ్చ చూడయా
3 లొకాన అనుచరన ధీమాన థేవర్షిర నారథః పురా
థథర్శాప్సరసం బరాహ్మీం పఞ్చ థూడామ అనిన్థితామ
4 తాం థృష్ట్వా చారుసర్వాఙ్గీం పప్రచ్ఛాప్సరసం మునిః
సంశయొ హృథి మే కశ చిత తన మే బరూహి సుమధ్యమే
5 ఏవమ ఉక్తా తు సా విప్రం పరత్యువాచాద నారథమ
విషయే సతి వక్ష్యామి సమర్దాం మన్యసే చ మామ
6 [న]
న తవామ అవిషయే భథ్రే నియొక్ష్యామి కదం చన
సత్రీణాం సవభావమ ఇచ్ఛామి తవత్తః శరొతుం వరాననే
7 [బః]
ఏతచ ఛరుత్వా వచస తస్య థేవర్షేర అప్సరొత్తమా
పరత్యువాచ న శక్ష్యామి సత్రీ సతీ నిన్థితుం సత్రియః
8 విథితాస తే సత్రియొ యాశ చ యాథృశాశ చ సవభావతః
న మామ అర్హసి థేవర్షే నియొక్తుం పరశ్న ఈథృశే
9 తామ ఉవాచ స థేవర్షిః సత్యం వథ సుమధ్యమే
మృషావాథే భవేథ థొషః సత్యే థొషొ న విథ్యతే
10 ఇత్య ఉక్తా సా కృతమతిర అభవచ చారుహాసినీ
సత్రీ థొషాఞ శాశ్వతాన సత్యాన భాషితుం సంప్రచక్రమే
11 [ప]
కులీనా రూపవత్యశ చ నాదవత్యశ చ యొషితః
మర్యాథాసు న తిష్ఠన్తి స థొషః సత్రీషు నారథ
12 న సత్రీభ్యః కిం చిథ అన్యథ వై పాపీయస్తరమ అస్తి వై
సత్రియొ హి మూలం థొషాణాం తదా తవమ అపి వేత్ద హ
13 సమాజ్ఞాతాన ఋథ్ధిమతః పరతిరూపాన వశే సదితాన
పతీన అన్తరమ ఆసాథ్య నాలం నార్యః పరతీక్షితుమ
14 అసథ ధర్మస తవ అయం సత్రీణామ అస్మాకం భవతి పరభొ
పాపీయసొ నరాన యథ వై లజ్జాం తయక్త్వా భజామహే
15 సత్రియం హి యః పరార్దయతే సంనికర్షం చ గచ్ఛతి
ఈషచ చ కురుతే సేవాం తమ ఏవేచ్ఛన్తి యొషితః
16 అనర్దిత్వాన మనుష్యాణాం భయాత పరిజనస్య చ
మర్యాథాయామ అమర్యాథాః సత్రియస తిష్ఠన్తి భర్తృషు
17 నాసాం కశ చిథ అగమ్యొ ఽసతి నాసాం వయసి సంస్దితిః
విరూపం రూపవన్తం వా పుమాన ఇత్య ఏవ భుఞ్జతే
18 న భయాన నాప్య అనుక్రొశాన నార్దహేతొః కదం చన
న జఞాతికులసంబన్ధాత సత్రియస తిష్ఠన్తి భర్తృషు
19 యౌవనే వర్తమానానాం మృష్టాభరణ వాససామ
నారీణాం సవైరవృత్తానాం సపృహయన్తి కులస్త్రియః
20 యాశ చ శశ్వథ బహుమతా రక్ష్యన్తే థయితాః సత్రియః
అపి తాః సంప్రసజ్జన్తే కుబ్జాన్ధ జడ వామనైః
21 పఙ్గుష్వ అపి చ థేవర్షే యే చాన్యే కుత్సితా నరాః
సత్రీణామ అగమ్యొ లొకే ఽసమిన నాస్తి కశ చిన మహామునే
22 యథి పుంసాం గతిర బరహ్మ కదం చిన నొపపథ్యతే
అప్య అన్యొన్యం పరవర్తన్తే న హి తిష్ఠన్తి భర్తృషు
23 అలాభాత పురుషాణం హి భయాత పరిజనస్య చ
వధబన్ధభయాచ చాపి సవయం గుప్తా భవన్తి తాః
24 చల సవభావా థుఃసేవ్యా థుర్గ్రాహ్యా భావతస తదా
పరాజ్ఞస్య పురుషస్యేహ యదా వాచస తదా సత్రియః
25 నాగ్నిస తృప్యతి కాష్టాహాం నాపగానాం మహొథధిః
నాన్తకః సర్వభూతానాం న పుంసాం వామలొచనాః
26 ఇథమ అన్యచ చ థేవర్షే రహస్యం సర్వయొషితామ
థృష్ట్వైవ పురుషం హృథ్యం యొనిః పరక్లిథ్యతే సత్రియః
27 కామానామ అపి థాతారం కర్తారం మానసాన్త్వయొః
రక్షితారం న మృష్యన్తి భర్తారం పరమం సత్రియః
28 న కామభొగాన బహులాన నాలంకారార్ద సంచయాన
తదైవ బహు మన్యన్తే యదా రత్యామ అనుగ్రహమ
29 అన్తకః శమనొ మృత్యుః పాతాలం వడవాముఖమ
కషుర ధారా విషం సర్పొ వహ్నిర ఇత్య ఏకతః సత్రియః
30 యతశ చ భూతాని మహాన్తి పఞ్చ; యతశ చ లొకా విహితా విధాత్రా
యతః పుమాంసః పరమథాశ చ నిర్మితస; తథైవ థొషాః పరమథాసు నారథ