అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 28

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 28)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
పరజ్ఞా శరుతాభ్యాం వృత్తేన శీలేన చ యదా భవాన
గుణైః సముథితః సర్వైర వయసా చ సమన్వితః
తస్మాథ భవన్తం పృచ్ఛామి ధర్మం ధర్మభృతాం వర
2 కషత్రియొ యథి వా వైశ్యః శూథ్రొ వా రాజసత్తమ
బరాహ్మణ్యం పరాప్నుయాత కేన తన మే వయాఖ్యాతుమ అర్హసి
3 తపసా వా సుమహతా కర్మణా వా శరుతేన వా
బరాహ్మణ్యమ అద చేథ ఇచ్ఛేత తన మే బరూహి పితామహ
4 [భ]
బరాహ్మణ్యం తాత థుష్ప్రాపం వర్ణైః కషత్రాథిభిస తరిభిః
పరం హి సర్వభూతానాం సదానమ ఏతథ యుధిష్ఠిర
5 బహ్వీస తు సంసరన యొనీర జాయమానః పునః పునః
పర్యాయే తాత కస్మింశ చిథ బరాహ్మణొ నామ జాయతే
6 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
మతఙ్గస్య చ సంవాథ్మ గర్థభ్యాశ చ యుధిష్ఠిర
7 థవిజాతేః కస్య చిత తాత తుల్యవర్ణః సుతః పరభుః
మతఙ్గొ నామ నామ్నాభూత సర్వైః సముథితొ గుణైః
8 స యజ్ఞకారః కౌన్తేయ పిత్రా సృష్టః పరంతప
పరాయాథ గర్థభ యుక్తేన రదేనేహాశు గామినా
9 స బాలం గర్థభం రాజన వహన్తం మాతుర అన్తికే
నిరవిధ్యత పరతొథేన నాసికాయాం పునః పునః
10 తం తు తీవ్రవ్రణం థేష్ట్వా గర్థభీ పుత్రగృథ్ధినీ
ఉవాచ మా శుచః పుత్ర చణ్డాలస తవాధితిష్ఠతి
11 బరాహ్మణే థారుణం నాస్తి మైత్రొ బరాహ్మణ ఉచ్యతే
ఆచార్యః సర్వభూతానాం శాతా కిం పరహరిష్యతి
12 అయం తు పాపప్రకృతిర బాలే న కురుతే థయామ
సవయొనిం మానయత్య ఏష భావొ భావం నిగచ్ఛతి
13 ఏతచ ఛరుత్వా మతఙ్గస తు థారుణం రాసభీ వచః
అవతీర్య రదాత తూర్ణం రాసభీం పరత్యభాషత
14 బరూహి రాసభి కల్యాణి మాతా మే యేన థూషితా
కదం మాం వేత్సి చణ్డాలం కషిప్రం రాసభి శంస మే
15 కేన జాతొ ఽసమి చణ్డాలొ బరాహ్మణ్యం యేన మే ఽనశత
తత్త్వేనైతన మహాప్రాజ్ఞే బరూహి సర్వమ అశేషతః
16 [గర్థభీ]
బరాహ్మణ్యాం వృషలేన తవం మత్తాయాం నాపితేన హ
జాతస తవమ అసి చణ్డాలొ బరాహ్మణ్యం తేన తే ఽనశత
17 ఏవమ ఉక్తొ మతఙ్గస తు పరత్యుపాయాథ గృహం పరతి
తమ ఆగతమ అభిప్రేక్ష్య పితా వాక్యమ అదాబ్రవీత
18 మయా తవం యజ్ఞసంసిథ్ధౌ నియుక్తొ గురు కర్మణి
కస్మాత పరతినివృత్తొ ఽసి కచ చిన న కుశలం తవ
19 [మ]
అయొనిర అగ్ర్యయొనిర వా యః సయాత స కుశలీ భవేత
కుశలం తు కుతస తస్య యస్యేయం జననీ పితః
20 బరాహ్మణ్యాం వృషలాజ జాతం పితర వేథయతీహ మామ
అమానుషీ గర్థభీయం తస్మాత తప్స్యే తపొ మహత
21 ఏవమ ఉక్త్వా స పితరం పరతస్దే కృతనిశ్చయః
తతొ గత్వా మహారణ్యమ అతప్యత మహత తపః
22 తతః సంతాపయామ ఆస విబుధాంస తపసాన్వితః
మతఙ్గః సుసుఖం పరేప్సుః సదానం సుచరితాథ అపి
23 తం తదా తపసా యుక్తమ ఉవాచ హరివాహనః
మతఙ్గ తప్యసే కిం తవం భొగాన ఉత్సృజ్య మానుషాన
24 వరం థథాని తే హన్త వృణీష్వ తవం యథ ఇచ్ఛతి
యచ చాప్య అవాప్యమ అన్యత తే సర్వం పరబ్రూహి మాచిరమ
25 [మ]
బరాహ్మణ్యం కామయానొ ఽహమ ఇథమ ఆరబ్ధవాంస తపః
గచ్ఛేయం తథ అవాప్యేహ వర ఏష వృతొ మయా
26 ఏతచ ఛరుత్వా తు వచనం తమ ఉవాచ పురంథరః
బరాహ్మణ్యం పరార్దయానస తవమ అప్రాప్యమ అకృతాత్మభిః
27 శరేష్ఠం యత సర్వభూతేషు తపొ యన నాతివర్తతే
తథగ్ర్యం పరార్దయానస తవమ అచిరాథ వినశిష్యసి
28 థేవతాసురమర్త్యేషు యత పవిత్రం పరం సమృతమ
చణ్డాల యొనౌ జాతేన న త పరాప్యం కదం చన