అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 23

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 23)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
కిమ ఆహుర భరతశ్రేష్ఠ పాత్రం విప్రాః సనాతనమ
బరాహ్మణం లిఙ్గినం చైవ బరాహ్మణం వాప్య అలిఙ్గినమ
2 [భ]
సవవృత్తిమ అభిపన్నాయ లిఙ్గినే వేతరాయ వా
థేయమ ఆహుర మహారాజ ఉభావ ఏతౌ తపస్వినౌ
3 [య]
శరథ్ధయా పరయా పూతొ యః పరయచ్ఛేథ థవిజాతయే
హవ్యం కవ్యం తదా థానం కొ థొషః సయాత పితామహ
4 [భ]
శరథ్ధా పూతొ నరస తాత థుర్థాన్తొ ఽపి న సంశయః
పూతొ భవతి సర్వత్ర కిం పునస తవం మహీపతే
5 [య]
న బరాహ్మణం పరీక్షేత థైవేషు సతతం నరః
కవ్య పరథానే తు బుధాః పరీక్ష్యం బరాహ్మణం విథుః
6 [భ]
న బరాహ్మణః సాధయతే హవ్యం థైవాత పరసిధ్యతి
థేవప్రసాథాథ ఇజ్యన్తే యజమానా న సంశయః
7 బరాహ్మణా భరతశ్రేష్ఠ సతతం బరహ్మవాథినః
మార్కణ్డేయః పురా పరాహ ఇహ లొకేషు బుథ్ధిమాన
8 [య]
అపూర్వొ ఽపయ అద వా విథ్వాన సంబన్ధీ వాద యొ భవేత
తపస్వీ యజ్ఞశీలొ వా కదం పాత్రం భవేత తు సః
9 [భ]
కులీనః కర్మ కృథ వైథ్యస తదా చాప్య ఆనృశంస్యవాన
హరీమాన ఋజుః సత్యవాథీ పాత్రం పూర్వే చ తే తరయః
10 తత్రేథం శృణు మే పార్ద చతుర్ణాం తేజసాం మతమ
పృదివ్యాః కాశ్యపస్యాగ్నేర మార్కణ్డేయస్య చైవ హి
11 [పృదివీ]
యదా మహార్ణవే కషిప్తః కషిప్రం లొష్టొ వినశ్యతి
తదా థుశ్చరితం సర్వం తరయ్య ఆవృత్త్యా వినశ్యతి
12 [క]
సర్వే చ వేథాః సహ షథ్భిర అఙ్గైః; సాంఖ్యం పురాణం చ కులే చ జన్మ
నైతాని సర్వాణి గతిర భవన్తి; శీలవ్యపేతస్య నరస్య రాజన
13 [అగ్ని]
అధీయానః పణ్డితం మన్యమానొ; యొ విథ్యయా హన్తి యశః పరేషామ
బరహ్మన స తేనాచరతే బరహ్మహత్యాం; లొకాస తస్య హయ అన్తవన్తొ భవన్తి
14 [మ]
అశ్వమేధ సహస్రం చ సత్యం చ తులయా ధృతమ
నాభిజానామి యథ్య అస్య సత్యస్యార్ధమ అవాప్నుయాత
15 [భ]
ఇత్య ఉక్త్వా తే జగ్ముర ఆశు చత్వారొ ఽమితతేజసః
పృదివీ కాశ్యపొ ఽగనిశ చ పరకృష్టాయుశ చ భార్గవః
16 [య]
యథ ఇథం బరాహ్మణా లొకే వరతినొ భుఞ్జతే హవిః
భుక్తం బరాహ్మణ కామాయ కదం తత సుకృతం భవేత
17 [భ]
ఆథిష్టినొ యే రాజేన్థ్ర బరాహ్మణా వేథపారగాః
భుఞ్జతే బరహ్మ కామాయ వరతలుప్తా భవన్తి తే
18 [య]
అనేకాన్తం బహు థవారం ధర్మమ ఆహుర మనీషిణః
కిం నిశ్చితం భవేత తత్ర తన మే బరూహి పితామహ
19 [భ]
అహింసా సత్యమ అక్రొధ ఆనృశంస్యం థమస తదా
ఆర్జవం చైవ రాజేన్థ్ర నిశ్చితం ధర్మలక్షణమ
20 యే తు ధర్మం పరశంసన్తశ చరన్తి పృదివీమ ఇమామ
అనాచరన్తస తథ ధర్మం సంకరే నిరతాః పరభొ
21 తేభ్యొ రత్నం హిరణ్యం వా గామ అశ్వాన వా థథాతి యః
థశవర్షాణి విష్ఠాం స భుఙ్క్తే నిరయమ ఆశ్రితః
22 మేథానాం పుల్కసానాం చ తదైవాన్తావసాయినామ
కృతం కర్మాకృతం చాపి రాగమొహేన జల్పతామ
23 వైశ్వథేవం చ యే మూఢా విప్రాయ బరహ్మచారిణే
థథతీహ న రాజేన్థ్ర తే లొకాన భుఞ్జతే ఽశుభాన
24 [య]
కిం పరం బరహ్మచర్యస్య కిం పరం ధర్మలక్షణమ
కిం చ శరేష్ఠతమం శౌచం తన మే బరూహి పితామహ
25 [భ]
బరహ్మచర్యం పరం తాత మధు మాంసస్య వర్జనమ
మర్యాథాయాం సదితొ ధర్మః శమః శౌచస్య లక్షణమ
26 [య]
కస్మాన కాలే చరేథ ధర్మం కస్మిన కాలే ఽరదమ ఆచరేత
కసిం కాలే సుఖీ చ సయాత తన మే బరూహి పితామహ
27 [భ]
కాల్యమ అర్దం నిషేవేత తతొ ధర్మమ అనన్తరమ
పశ్చాత కామం నిషేవేత న చ గచ్ఛేత పరసఙ్గితామ
28 బరాహ్మణాంశ చాభిమన్యేత గురూంశ చాప్య అభిపూజయేత
సర్వభూతానులొమశ చ మృథు శీలః పరియంవథః
29 అధికారే యథ అనృతం రాజగామి చ పైశునమ
పురొశ చాలీక కరణం సమం తథ బరహ్మహత్యయా
30 పరహరేన న నరేన్థ్రేషు న గాం హన్యాత తదైవ చ
భరూణ హత్యా సమం చైతథ ఉభయం యొ నిషేవతే
31 నాగ్నిం పరిత్యజేజ జాతు న చ వేథాన పరిత్యజేత
న చ బరాహ్మణమ ఆక్రొశేత సమం తథ బరహ్మహత్యయా
32 [య]
కీథృశాః సాధవొ విప్రాః కేభ్యొ థత్తం మహాఫలమ
కీథృశానాం చ భొక్తవ్యం తన మే బరూహి పితామహ
33 [భ]
అక్రొధనా ధర్మపరాః సత్యనిత్యా థమే రతాః
తాథృశాః సాధవొ విప్రాస తేభ్యొ థత్తం మహాఫలమ
34 అమానినః సర్వసహా థృష్టార్దా విజితేన్థ్రియాః
సర్వభూతహితా మైత్రాస తేభ్యొ థత్తం మహాఫలమ
35 అలుబ్ధాః శుచయొ వైథ్యా హరీమన్తః సత్యవాథినః
సవకర్మనిరతా యే చ తేభ్యొ థత్తం మహాఫలమ
36 సాఙ్గాంశ చ చతురొ వేథాన యొ ఽధీయీత థవిజర్శభః
షథ్భ్యొ నివృత్తః కర్మభ్యస తం పాత్రమ ఋషయొ విథుః
37 యే తవ ఏవంగుణజాతీయాస తేభ్యొ థత్తం మహాఫలమ
సహస్రగుణమ ఆప్నొతి గుణార్హాయ పరథాయకః
38 పరజ్ఞా శరుతాభ్యాం వృత్తేన శీలేన చ సమన్వితః
తారయేత కులం కృత్స్నమ ఏకొ ఽపీహ థవిజర్షభః
39 గామ అశ్వం విత్తమ అన్నం వా తథ విధే పరతిపాథయేత
థరవ్యాణి చాన్యని తదా పరేత్య భావే న శొచతి
40 తారయేత కులం కృత్స్నమ ఏకొ ఽపీహ థవిజొత్తమః
కిమ అఙ్గపునర ఏకం వై తస్మాత పాత్రం సమాచరేత
41 నిశమ్య చ గుణొపేతం బరాహ్మణం సాధు సంమతమ
థూరాథ ఆనాయయేత కృత్యే సర్వతశ చాభిపూజయేత