అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 153

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 153)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
తతః కున్తీసుతొ రాజా పౌరజానపథం జనమ
పూజయిత్వా యదాన్యాయమ అనుజజ్ఞే గృహాన పరతి
2 సాన్త్వయామ ఆస నారీశ చ హతవీరా హతేశ్వరాః
విపులై రదథానైశ చ తథా పాణ్డుసుతొ నృపః
3 సొ ఽభిషిక్తొ మహాప్రాజ్ఞః పరాప్య రాజ్యం యుధిష్ఠిరః
అవస్దాప్య నరశ్రేష్ఠః సర్వాః సవప్రకృతీస తథా
4 థవిజేభ్యొ బలముఖ్యేభ్యొ నైగమేభ్యశ చ సర్వశః
పరతిగృహ్యాశిషొ ముఖ్యాస తథా ధర్మభృతాం వరః
5 ఉషిత్వా శర్వరీః శరీమాన పఞ్చాశన నగరొత్తమే
సమయం కౌరవాగ్ర్యస్య సస్మార పురుషర్షభః
6 స నిర్యయౌ గజపురాథ యాజకైః పరివారితః
థృష్ట్వా నివృత్తమ ఆథిత్యం పరవృత్తం చొత్తరాయణమ
7 ఘృతం మాల్యం చ గన్ధాంశ చ కషౌమాణి చ యుధిష్ఠిరః
చన్థనాగరుముఖ్యాని తదా కాలాగరూణి చ
8 పరస్దాప్య పూర్వం కౌన్తేయొ భీష్మ సంసాధనాయ వై
మాల్యాని చ మహార్హాణి రత్నాని వివిధాని చ
9 ధృతరాష్ట్రం పురస్కృత్య గాన్ధారీం చ యశస్వినీమ
మాతరం చ పృదాం ధీమాన భరాతౄంశ చ పురుషర్షభః
10 జనార్థనేనానుగతొ విథురేణ చ ధీమతా
యుయుత్సునా చ కౌరవ్యొ యుయుధానేన చాభిభొ
11 మహతా రాజభొగ్యేన పరిబర్హేణ సంవృతః
సతూయమానొ మహారాజ భీష్మస్యాగ్నీన అనువ్రజన
12 నిశ్చక్రామ పురాత తస్మాథ యదా థేవపతిస తదా
ఆససాథ కురుక్షేత్రే తతః శాంతనవం నృపమ
13 ఉపాస్యమానం వయాసేన పారాశర్యేణ ధీమతా
నారథేన చ రాజర్షే థేవలేనాసితేన చ
14 హతశిష్టైర నృపైశ చాన్యైర నానాథేశసమాగతైః
రక్షిభిశ చ మహాత్మానం రక్ష్యమాణం సమన్తతః
15 శయానం వీరశయనే థథర్శ నృపతిస తతః
తతొ రదాథ అవారొహథ భరాతృభిః సహధర్మరాట
16 అభివాథ్యాద కౌన్తేయః పితామహమ అరింథమమ
థవైపాయనాథీన విప్రాంశ చ తైశ చ పరత్యభినన్థితః
17 ఋత్విగ్భిర బరహ్మకల్పైశ చ భరాతృభిశ చ సహాచ్యుతః
ఆసాథ్య శరతల్పస్దమ ఋషిభిః పరివారితమ
18 అబ్రవీథ భరతశ్రేష్ఠం ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
భరాతృభిః సహ కౌరవ్య శయానం నిమ్నగా సుతమ
19 యుధిష్ఠిరొ ఽహం నృపతే నమస తే జాహ్నవీసుత
శృణొషి చేన మహాబాహొ బరూహి కిం కరవాణి తే
20 పరాప్తొ ఽసమి సమయే రాజన్న అగ్నీన ఆథాయ తే విభొ
ఆచార్యా బరాహ్మణాశ చైవ ఋత్విజొ భరాతరశ చ మే
21 పుత్రశ చ తే మహాతేజా ధృతరాష్ట్రొ జనేశ్వరః
ఉపస్దితః సహామాత్యొ వాసుథేవశ చ వీర్యవాన
22 హతశిష్టాశ చ రాజానః సర్వే చ కురుజాఙ్గలాః
తాన పశ్య కురుశార్థూల సమున్మీలయ లొచనే
23 యచ చేహ కిం చిత కర్తవ్యం తత సర్వం పరాపితం మయా
యదొక్తం భవతా కాలే సర్వమ ఏవ చ తత కృతమ
24 ఏవమ ఉక్తస తు గాఙ్గేయః కున్తీపుత్రేణ ధీమతా
థథర్శ భారతాన సర్వాన సదితాన సంపరివార్య తమ
25 తతశ చల వలిర భీష్మః పరగృహ్య విపులం భుజమ
ఓఘమేఘస్వనొ వాగ్మీ కాలే వచనమ అబ్రవీత
26 థిష్ట్యా పరాప్తొ ఽసి కౌన్తేయ సహామాత్యొ యుధిష్ఠిర
పరివృత్తొ హి భగవాన సహస్రాంశుర థివాకరః
27 అష్ట పఞ్చాశతం రాత్ర్యః శయానస్యాథ్య మే గతాః
శరేషు నిశితాగ్రేషు యదా వర్షశతం తదా
28 మాఘొ ఽయం సమనుప్రాప్తొ మాసః పుణ్యొ యుధిష్ఠిర
తరిభాగశేషః పక్షొ ఽయం శుక్లొ భవితుమ అర్హతి
29 ఏవమ ఉక్త్వా తు గాఙ్గేయొ ధర్మపుత్రం యుధిష్ఠిరమ
ధృతరాష్ట్రమ అదామన్త్ర్య కాలే వచనమ అబ్రవీత
30 రాజన విథితధర్మొ ఽసి సునిర్ణీతార్ద సంశయః
బహుశ్రుతా హి తే విప్రా బహవః పర్యుపాసితాః
31 వేథ శాస్త్రాణి సర్వాణి ధర్మాంశ చ మనుజేశ్వర
వేథాంశ చ చతురః సాఙ్గాన నిఖిలేనావబుధ్యసే
32 న శొచితవ్యం కౌరవ్య భవితవ్యం హి తత తదా
శరుతం థేవ రహస్యం తే కృష్ణథ్వైపాయనాథ అపి
33 యదా పాణ్డొః సుతా రాజంస తదైవ తవ ధర్మతః
తాన పాలయ సదితొ ధర్మే గురుశుశ్రూషణే రతాన
34 ధర్మరాజొ హి శుథ్ధాత్మా నిథేశే సదాస్యతే తవ
ఆనృశంస్య పరం హయ ఏనం జానామి గురువత్సలమ
35 తవ పుత్రా థురాత్మానః కరొధలొభ పరాయణాః
ఈర్ష్యాభిభూతా థుర్వృత్తాస తాన న శొచితుమ అర్హసి
36 [వ]
ఏతావథ ఉక్త్వా వచనం ధృతరాష్ట్రం మనీషిణమ
వాసుథేవం మహాబాహుమ అభ్యభాషత కౌరవః
37 భగవన థేవథేవేశ సురాసురనమస్కృత
తరివిక్రమ నమస తే ఽసతు శఙ్ఖచక్రగథాధర
38 అనుజానీహి మాం కృష్ణ వైకుణ్ఠ పురుషొత్తమ
రక్ష్యాశ చ తే పాణ్డవేయా భవాన హయ ఏషాం పరాయణమ
39 ఉక్తవాన అస్మి థుర్బుథ్ధిం మన్థం థుర్యొధనం పురా
యతః కృష్ణస తతొ ధర్మొ యతొ ధర్మస తతొ జయః
40 వాసుథేవేన తీర్దేన పుత్ర సంశామ్య పాణ్డవైః
సంధానస్య పరః కాలస తవేతి చ పునః పునః
41 న చ మే తథ వచొ మూఢః కృతవాన స సుమన్థధీః
ఘాతయిత్వేహ పృదివీం తతః స నిధనం గతః
42 తవాం చ జానామ్య అహం వీర పురాణమ ఋషిసత్తమమ
నరేణ సహితం థేవం బథర్యాం సుచిరొషితమ
43 తదా మే నారథః పరాహ వయాసశ చ సుమహాతపాః
నరనారాయణావ ఏతౌ సంభూతౌ మనుజేష్వ ఇతి
44 [వా]
ఆనుజానామి భీష్మ తవాం వసూన ఆప్నుహి పార్దివ
న తే ఽసతి వృజినం కిం చిన మయా థృష్టం మహాథ్యుతే
45 పితృభక్తొ ఽసి రాజర్షే మార్కణ్డేయ ఇవాపరః
తేన మృత్యుస తవ వశే సదితొ భృత్య ఇవానతః
46 [వ]
ఏవమ ఉక్తస తు గాఙ్గేయః పాణ్డవాన ఇథమ అబ్రవీత
ధృతరాష్ట్ర ముఖాంశ చాపి సర్వాన ససుహృథస తదా
47 పరాణాన ఉత్స్రష్టుమ ఇచ్ఛామి తన మానుజ్ఞాతుమ అర్హద
సత్యే పరయతితవ్యం వః సత్యం హి పరమం బలమ
48 ఆనృశంస్య పరైర భావ్యం సథైవ నియతాత్మభిః
బరహ్మణ్యైర ధర్మశీలైశ చ తపొ నీత్యైశ చ భారత
49 ఇత్య ఉక్త్వా సుహృథః సర్వాన సంపరిష్వజ్య చైవ హ
పునర ఏవాబ్రవీథ ధీమాన యుధిష్ఠిరమ ఇథం వచః
50 బరాహ్మణాశ చైవ తే నిత్యం పరాజ్ఞాశ చైవ విశేషతః
ఆచార్యా ఋత్విజశ చైవ పూజనీయా నరాధిప