పుట:కావ్యాలంకారచూడామణి (విన్నకోట పెద్దన).pdf/64

శబ్దావృత్తి

క.⁠

అరు లని విశ్వేశ్వరునకుఁ, దిరుగక క్రీడింతు రమరదీర్ఘికలోఁ ద [1]త్పురవరపరిఖాతాయత, సరసులఁ గ్రీడించుఁ గ్రోడసంతతు లెపుడున్.

⁠ 28

అర్థావృత్తి

క.⁠

శ్రీవిశ్వవిభుని వేఁడిన యావిప్రులు విత్తవంతు లగుదురు, వారిన వావిరి నడిగినవారును, నావల ధనవంతు లగుదు రతిచిత్రముగాన్.

⁠ 29

ఉభయావృత్తి

క.⁠

ధరణివరాహం బగుపతి, ధరణి వరాహంబవోలెఁ దాల్చిన నేకా తురచరణ మైనధర్మము, కరిగతి [2]నలుగాల నిలిచెఁ గలియుగవేళన్.

⁠ 30

ఆక్షేపము

క.⁠

తొడఁగినకృతకృత్యంబుల, [3]నడఁచునిషేధోక్తి దలఁప నాక్షేప మగున్ బెడఁ గగు సుకవులతలఁపుల, బడిఁ గాలత్రితయవిధుల బహుగతు లగుచున్.

⁠ 31

ఉ.⁠

'వారక విశ్వభూవిభునివాలున కగ్గము గాకుఁ, డైతిరే నీరస మబ్బు మిమ్ము వరియించిన వేలుపుఁబువ్వుఁబోండ్లకున్ ధీరత మంట వెంట నరుదెంచినతెంపున మాకు' నంచు వా గ్వీరము వీరభార్య లెఱిఁగింతురు భర్తల కాహవంబునన్.

⁠ 32

అర్థాంతరన్యాసము

తే.⁠

చెప్పఁదొడఁగినయర్థసంసిద్ధికొఱకు [4]వేఱ యర్థము యోజించి వెలయఁ దెలుప నదియ యర్దాంతరన్యాస మనఁగఁ బరఁగుఁ దలఁప నేర్చినఁ బెక్కు భేదముల నెగడు.

⁠ 33

మ.⁠

[5]క్షమలో వేఁడనివారికేనియును విశ్వక్ష్మావిభుం డిచ్చు న చ్చములై పొచ్చెము లేనిసంపదల శశ్వత్సర్వలోకాశ్రయ త్వము, నై జంబుగ నట్ల కాదె తలఁపన్ వాంఛార్థహీనస్ఫుర త్కమలోజ్జృంభణకల్పనంబు రవికిన్ గర్జంబు మి న్నందియున్.

⁠ 34

వ్యతిరేకము

క.⁠

అమరఁగ శబ్దార్థంబులు, క్రమతుల్యము లయ్యె భేదకథనముచే వ ర్ణ్యము నతిరిక్తముఁ జేయుట, నమితవ్యతిరేక మసఁగ నగుఁ బలుకుబడిన్.

⁠ 35

మ.⁠

సుమనోరక్షణవైభవంబులను జిష్ణుత్వంబునం గ్రూరవి క్రమవిద్విడ్బలమర్దనంబున సుధుర్యత్వంబు తుల్యంబపో, యమరాధీశుఁడు గోత్రభంజనుఁడు గోత్రానందసంపాది వి శ్వమహీపాలుఁడు, వీరికిన్ గుణకథాసాదృశ్య మేచందమో.

⁠ 36

1. క.చ. తత్పరపురపరిఖా
2. క.గ.చ. నలుగాల నడచె
3. క.గ.చ. నడపునిషేధోక్తి
4. క.గ.చ. వేఱయర్థము నోజించి
5. క.గ.చ. క్షమతో వేఁడని